Verschillende melkveehouders zijn een kort geding gestart tegen de Staat waarin zij vragen om de Regeling voor hen buiten toepassing te verklaren. Zij zijn van mening dat zij door de Regeling onredelijk hard worden getroffen. Het gaat hierbij om melkveehouders die op 2 juli 2015 al investeringen hadden gedaan voor de uitbreiding van hun bedrijf.
Zij zijn verplichtingen aangegaan, met name bij de banken. Als zij hun investeringen niet kunnen benutten, ontstaat het gevaar dat zij hun financiële verplichtingen niet meer kunnen nakomen.
Was de Regeling te voorzien?
De voorzieningenrechter heeft de Regeling voor deze melkveehouders buiten werking gesteld. Belangrijk is daarbij dat deze melkveehouders er volgens de voorzieningenrechter geen rekening mee hoefden te houden dat hun investeringen door de Regeling zouden worden getroffen. Het gaat dan om investeringen die zijn gepleegd voor 2 juli 2015. Deze investeringen zijn gedaan in overeenstemming met al vanaf 1 januari 2015 ingevoerde regelgeving die juist bedoeld is om de mestproductie te beheersen. Deze regelgeving wil kort gezegd grondgebonden groei bevorderen. Dat wil zeggen groei van bedrijven die de mest op eigen grond kwijt kunnen.
Biologische boeren blijven onder Europese normen
Enkele eisers hebben een biologisch melkveebedrijf Biologische boeren produceren wel fosfaat, maar dragen niet bij aan het probleem van het fosfaat-overschot omdat zij onder de Europese normen blijven. Biologische boeren met een gemengd bedrijf kampen verder met een mesttekort, omdat zij dierlijke mest moeten gebruiken voor hun akkerbouw. Voor hen is dus sprake van een extra nadeel door de Regeling.
Bekijk hier de gehele uitspraak
Reactie Bionext, De Natuurweide en Netwerk Grondig:
Uitspraak kort geding melkveehouders: deel van koeien van slacht gered
4 mei deed de rechter uitspraak in een kort geding dat De Natuurweide en Netwerk Grondig namens grondgebonden en biologische melkveehouders hebben aangespannen. Het geding betreft het fosfaatreductieplan. De rechter oordeelt dat boeren die investeringen hebben gedaan voor 2 juli 2015, en die passen binnen het beleid van grondgebonden landbouw dat de overheid nastreeft, de opgelegde reductie van hun veestapel niet hadden kunnen voorzien.
Voorzitter van De Natuurweide, Theunis Jacob Slob is blij. “Dit is natuurlijk heel goed nieuws. Biologische melkveehouders, die uitgebreid hebben om in te spelen op de vraag naar biologische melk, werden onevenredig zwaar gestraft met het huidige fosfaatbeleid. Zij dragen niet bij aan het fosfaatprobleem, maar moeten van de overheid wel bijdragen aan de oplossing van het overschot. Natuurweide gaat er van uit dat deze grens en de opgelegde en geplande boetes met deze uitspraak komen te vervallen. De staatssecretaris moet dit beleid nu aanpassen en hierbij rekening houden met de expliciete uitspraak van de rechter dat biologische boeren extra nadeel hebben van de regeling.”
Ook Diana Saaman van Netwerk Grondig reageert enthousiast: “We zijn heel erg verheugd dat de rechter inziet dat grondgebonden landbouw van belang is en een garantie biedt voor de oplossing van problemen.”
Koeien naar de slacht
Staatssecretaris van Dam heeft in de laatste weken een extra uitzondering gemaakt voor vleesveehouders en zeldzame koeienrassen. Tot nu toe wilde hij nieuwe en groeiende grondgebonden en biologische melkveehouders niet uitzonderen omdat zij volgens hem ook hebben bijgedragen aan het fosfaatoverschot en dus mee moeten doen aan het fosfaatreductieplan. Met deze uitspraak lijkt deze visie geen stand te houden. En lijkt de rechter voor consequent – en daarmee grondgebonden- beleid te pleiten.
De regeling fosfaatreductieplan 2017 is op 1 maart 2017 ingegaan en is nodig ter behoud van de derogatie. Hierbij mogen gangbare boeren meer mest op hun land brengen. De derogatie geldt echter niet voor biologische boeren. Het fosfaatreductieplan bepaalt dat melkveehouders het aantal koeien op hun bedrijf moeten verminderen tot het peil van 2 juli 2015. Als zij dit niet doen moeten zij een heffing betalen. Het gaat veelal om zulke forse bedragen, dat boeren gedwongen zijn om koeien naar de slacht te brengen. De biologische melkveehouders vinden het onrechtvaardig dat zij mede moeten boeten om de derogatie voor gangbare boeren veilig te stellen. Ook de rechter erkent dat de reductieregeling beoogt een oplossing te bieden voor een probleem waar biologische boeren feitelijk niet aan hebben bijdragen.
Ontzien
De Tweede Kamer heeft in december ingestemd met het fosfaatrechten stelsel, dat per 2018 zou moeten ingaan. De Tweede Kamer heeft besloten om de biologische melkveehouderij alleen te ontzien in de generieke korting. Dit zou betekenen dat biologische boeren die nu meer koeien hebben dan op 2 juli 2015, alleen die extra koeien hoeven weg te doen en niet 4 % extra hoeven te krimpen. De Eerste Kamer moet hier nog mee instemmen.
De Natuurweide, Netwerk Grondig en Biohuis hopen de Eerste Kamer te kunnen overtuigen dat grondgebonden en biologische melkveehouders ontzien moeten worden bij de fosfaatwetgeving.
Bron: Bionext, De Natuurweide en Netwerk Grondig