De berichtgeving van de afgelopen tijd wordt gekenmerkt door diverse lichtpuntjes op de zuivelmarkt. En die zijn er ook, maar om daadwerkelijk tot betere melkprijzen te komen moet er meer gebeuren. Hoge voorraden staan snel herstel voorlopig in de weg en de afzet moet meer groeien om de hoge wereldwijde zuivelproductie een plaats te geven. Wel lijkt het erop dat de bodem in de markt bereikt is. Daadwerkelijk herstel wordt nog steeds begin 2017 verwacht, aldus de Rabobank.
Groeiende voorraadvorming
Overaanbod op de wereldmarkt zorgt nog steeds voor groeiende voorraadniveaus. We schatten de wereldwijde voorraden op 6,4 miljoen ton boven het vijfjaargemiddelde in melkequivalenten, goed voor 7,5% van de jaarlijkse internationale handel. Inmiddels is er ongeveer 296.000 ton mageremelkpoeder opgenomen door de interventieregeling van de EU. Midden juni was er 27.000 ton mageremelkpoeder, 98.500 ton boter en 47.000 ton kaas aan PSA-voorraden in de EU.
In de VS stegen de voorraden met 10% in melkequivalenten. Aanhoudend lage olieprijzen zorgden voor verminderde koopkracht van de olie-exporterende landen. Ook keerde Rusland nog altijd niet terug op de markt, en resulteerde de zwakke economie in Latijns-Amerika in lagere aankoopvolumes. China importeerde in januari tot en met mei 22% meer dan in dezelfde periode vorig jaar en profiteerde daarbij vooral van lage prijzen op de wereldmarkt.
Vooruitblik: begin van marktevenwicht in 2017
De melkproductiegroei in de belangrijkste exporterende regio’s zal in de tweede helft van 2016 negatief uitvallen. Vooral in het zuidelijk halfrond, met name in Nieuw-Zeeland en Australië, verwachten we een afname van de melkproductie. De VS laat een lichte stijging zien. Lage melkprijzen in combinatie met de sterke productiegroei vorig jaar leiden in de tweede helft van 2016 in de EU tot een verwachte productiegroei van 0,0%.
De voor export beschikbare volumes zullen in 2016 afnemen door dalende melkproductie in combinatie met een stabiele vraag. Doordat zowel de interventievoorraden als de particuliere voorraden hoog zijn, duurt het wel even voordat deze weer op normaal niveau zijn. Hierdoor zullen de basiszuivelprijzen maar traag herstellen. Prijsherstel voorzien we niet eerder dan in begin 2017.
Verwachtingen voor het derde kwartaal van 2016
Over het herstel van de voorschotmelkprijzen in het derde kwartaal laten we ons voorzichtig uit. Er lijken inmiddels wat lichtpuntjes te zijn, zoals hogere zuivelnoteringen en een stabiele prijsvorming op de zuivelveiling van Fonterra. Maar echt significant betere afzet ten aanzien van de melkproductie is nog niet waarneembaar. Ook blijven de gevormde voorraden ons de komende tijd parten spelen. Gedurende het derde kwartaal van 2016 is een lichte opleving van de melkprijs mogelijk, maar echt structureel betere prijzen zitten er nu nog niet in. Afzetmogelijkheden in voor de EU belangrijke markten, zoals het Midden-Oosten en Noord-Afrika, groeien niet wezenlijk vanwege de lage olieprijzen. De gevolgen van de Brexit zijn ook nog onduidelijk. Enerzijds werkt een devaluatie van de euro de mondiale afzet van zuivel wel in de hand, maar Nederland is ook afhankelijk van afzet naar het Verenigd Koninkrijk. Die afzet kan de komende tijd wel eens gaan haperen door het lage Britse pond.
Liquiditeit van melkveehouders
Door de lage melkprijzen wordt het incasseringsvermogen van melkveehouders nog verder op de proef gesteld. Tot op heden weet een groot deel van de melkveehouders nog steeds op eigen kracht deze periode door te komen. Hun financiële reserves worden hierbij grotendeels benut. De komende zomer wordt een spannende periode.
Door de vele regen- en hagelschade in sommige delen van Nederland is de maisoogst onzeker geworden. Toch is de ruwvoerpositie bij de meeste melkveehouders bovengemiddeld en staat de mais er in de overige gebieden goed bij. Bij het maken van een liquiditeitsprognose is het van belang om nu alvast de ruwvoerpositie goed in te schatten.
Daarnaast wordt het betalen van pacht begin november en het betalen van loonwerkkosten in oktober een grote uitdaging. Om voldoende zicht te houden op uw financiële mogelijkheden is het zaak de eerder gemaakte liquiditeitsprognose te actualiseren om zo bij te kunnen sturen op hetgeen er in de komende maanden nog staat te gebeuren. Het uitgangspunt hierbij is dat de melkprijs dit jaar niet boven de € 30 per 100 kilogram melk komt.
Bron: Rabobank
