“Gekneusde maiskorrel is echt een ander product”

Melkveehouder Bert Versteeg uit Bornerbroek merkt dat de verteerbaarheid van de maiskorrel en de benutting van zetmeel door zijn koeien verbetert sinds zijn vaste loonwerker gebruik maakt van een Kemper ProfiCracker achter de maisbek. De korrel wordt beter gekneusd. “We vinden geen hele of halve korrels meer. Dat betekent dat het meeste zetmeel in de koe zit.”

Loonbedrijf De Weer uit Bornerbroek heeft heel bewust de overstap naar een Kemper ProfiCracker gemaakt, om zich te kunnen onderscheiden op basis van hakselkwaliteit. Die moet er voor zorgen dat de verteerbaarheid van de mais verbetert. De twee Claas-hakselaars zijn om die reden uitgevoerd met de korrelkneuzer.

“We verbouwen mais toch voor zetmeel?”

Melkveehouder Bert Versteeg is blij met de stap. Sinds het loonbedrijf maiskorrels kneust, vindt hij geen korrels meer terug in de mest. “Na het hakselen is de kuil zes weken dicht gegaan, waarna we het aan onze koeien zijn gaan voeren. Voorheen raakte je met hakselen wel eens een maiskorrel, maar dan vonden we de korrels ook weer terug in de mest. Behalve als de kuil drie tot vier maanden lag te verzuren. Soms vinden we nog wat schilfertjes, maar geen hele of halve korrels meer. Dat betekent dat het meeste zetmeel in de koe zit.”

“Als de korrel door de koe gaat en meteen wordt uitgepoept, dan heb je er ook niets aan.”

De keuze van Loonbedrijf De Weer betekent voor de melkveehouder wel dat voor het hakselen de prijs per hectare wat hoger is geworden. “Maar we verbouwen als melkveehouder toch mais voor zetmeel? Als de korrel door de koe gaat en meteen wordt uitgepoept, dan heb je er ook niets aan. Op cijfers kunnen we het niet zetten, maar in mijn optiek maakt het wel degelijk verschil.”

Toegevoegde waarde van gekneusde maiskorrels

Het loonbedrijf werkt al sinds 2012 met de Claas-hakselaars. Sinds die tijd is er aan de hakseltechniek niet veel veranderd, en dus ook niet het product dat de machine maakt. “Wij willen wel met de tijd mee. We koesteren onze klanten en zien met de crackers een manier om ons te onderscheiden”, vertelt Walter Wilmink van het loonbedrijf. Het oude voorzetstuk was versleten, waardoor het voor de ondernemer een goed moment was om te kijken hoe hij als loonwerker meer toegevoegde waarde kan leveren. “Een juist ingestelde ProfiCracker maakt het product fijn genoeg, zodat de koe er meer mee kan.”

De Duitse Maschinenfabrik Kemper maakte vier jaar geleden de keuze om zelf korrelkneuzers en – rollen aan te bieden. Hiervoor werden de handen ineengeslagen met het Amerikaanse Scherer Inc. Die kneuzers werden toen al door John Deere in de eigen hakselaars geplaatst. Kemper Proficrackers nam de verkoop voor zijn rekening van de Profi Cracker voor de landen buiten Noord Amerika en Canada. De kneuzers onderscheiden zich door robuuste componenten als rollen, assen en lagers. Het speciale Twin Cut-oppervlak van de rollen zorgt bovendien voor een perfecte korrelkneuzing, ook bij langere snijlengtes.

Loonbedrijf De Weer besloot voor afgelopen seizoen om beide Claas-hakselaars van zo’n ProfiCracker te voorzien. Bewust werd gekozen voor beide hakselaars, om te voorkomen dat klanten hun voorkeur zouden gaan geven aan een bepaalde machine. “Dit is de dienst en het product dat we aanbieden en dat is voor iedere klant gelijk”, aldus Wilmink. Zijn collega Renzo Slot denkt dat een korrelkneuzer echt een waardevolle toevoeging is. “Als we een investering maken en vooruit willen dan hebben we meer gevoel bij een ProfiCracker dan bij bijvoorbeeld een drogestofmeting of weegsensoren, want dan is het nog maar de vraag wat men met die data doet. Wij maken nu echt iets anders.”

Intensievere kneuzing door Kemper Proficracker

Walter Wilmink weet dat er alsnog verschil is tussen boeren, maar dat over het algemeen de veehouders wel een verschil in het rantsoen merken, nu hun loonwerker met ProfiCrackers werkt. “Ze hebben er vertrouwen in. De korrel wordt ook echt veel kapotter, maar je moet er ook een gevoel bij hebben. Toch is het voor ons als bedrijf niet een lichte overweging, want ook zo’n Kemper Proficracker vergt ook een investering.” Renzo Slot knikt instemmend. “Een discussie over de meerwaarde van bijvoorbeeld een nieuwe hakselaar is moeilijk te voeren, wij leveren nu echter een ander product in de vorm van intensievere gekneusde korrels. Als de markt vervolgens positief is dan valt er over de prijs ook echt iets te discussiëren.”

De prijzen heeft Loonbedrijf De Weer over het algemeen iets verhoogd. Wel houdt de loonwerker vast aan één afstelling, alhoewel de nauwkeurigheid van de rollen wel te verstellen is. Wilmink: “De range ligt tussen de één en drie millimeter. Sommige veehouders vinden dat het beschadigen van de korrel genoeg is. Anderen kiezen liever voor heel fijn. Op één millimeter vind je de korrel nauwelijks terug. Dat is dan weer een stap te ver, in onze optiek. Wij hakselen nu op twee millimeter en dan zie je de maisdeeltjes nog goed liggen. Gaan we nog fijner hakselen dan kost het nog weer extra kracht en energie. Twee millimeter lijkt vooralsnog het optimum voor de boer, de koe en ons.”

De reacties van klanten zijn positief. Zelfs de meest kritische melkveehouder toonde zich tevreden. “En wat dat dan betekent qua rendement bij het voerhek? Tsja, dat is moeilijk te meten. Bovendien geldt: hoe droger het product, hoe groter het onderscheid is dat zo’n kneuzer kan maken. Dat hebben we nog niet ondervonden, we werken er immers nog maar een seizoen mee.” De resultaten kunnen dus per seizoen verschillen. Walter Wilmink noemt de ProfiCracker in ieder geval ‘meer mans’ dan andere korrelkneuzers, ook als de omstandigheden lastiger zijn.

Waar de de ProfiCracker normaal geplaatst wordt in hakselaars met grote vermogens met grotere werkbreedte, kiest Loonbedrijf De Weer daar bewust niet voor. “De extra vermogensbehoefte komt voort uit het grote wrijvingsoppervlak in combinatie met het toerental-verschil van vijftig procent. Met een achtrijig voorzetstuk wordt de doorstroom beperkt en kunnen onze machines deze kneuzers goed aan. Dat komt uiteindelijk ten goede van de kneuzing van de korrel.”

Het hele artikel, thuis op de mat?

Tekst: Martin de Vries
Beeld: Martin de Vries en Loonbedrijf De Weer