“Gras ligt mooi voor het oprapen”

Vers gras is een belangrijk onderdeel in het rantsoen van de 183 melkkoeien van VOF Frisbuorren in het Friese Harich. De koeien krijgen het verse gras door middel van weiden en stalvoedering. Bij dat laatste wordt het verse gras tegelijk met kuilgras en mais met de voermengwagen gevoerd. Sinds dit voorjaar gebruikt het bedrijf de Vicon Extra 332 XF frontmaaier. Melkveehouder Dirk Anco Albada, die samen met zijn oom Bouke Albada en compagnon Twanko de Vries het bedrijf runt, vertelt waarom juist voor deze maaier is gekozen.

Melkveebedrijf Frisbuorren VOF kent een lange geschiedenis als het gaat om het voeren van vers gras. Dirk Anco Albada vertelt erover. “In 2006 hebben we melkrobots aangeschaft. We zijn toen gestopt met weiden en volledig overgegaan op stalvoedering, wat we in die tijd ook al bij deden”, vertelt Albada.

“Overdag voerden we dan kuilgras en mais en ’s nachts vers gras. Er kwamen in de loop der jaren echter steeds meer geluiden over verplichte weidegang en daarom besloten we weer te gaan beweiden. Toen hebben we twee jaar op stal geen gras gevoerd. Het resultaat was dat we veel minder profiteerden van vers gras en gigantische kuilbulten kregen. Daarom zijn we toch weer overgegaan op het voeren van vers gras op stal, naast het weiden wat we doen volgens het Nieuw Nederlands Weiden-principe. Zo benutten we het eiwit uit gras mijns inziens optimaal.”

Gras in de voermengwagen

De voertechniek veranderde in de loop der jaren. “Aanvankelijk draaide ik het gras zelf in onze beide stallen voor het voerhek. Maar de twee jaar geleden aangeschafte ladewagen was te groot voor één van de stallen. Bovendien was het lastig doseren. Dan loste ik in de ene stal te veel en in de andere stal te weinig gras en kon ik met het shoveltje gras van de ene stal naar de andere rijden. Daarom haal ik sinds twee jaar nu elke ochtend een voorraad gras en draai dat in de sleufsilo. Met de voermengwagen frees ik het dan als laatste mee in het rantsoen. Zo kunnen we op de kilo nauwkeurig vers gras doseren.”

De melkveehouder is niet bang dat het verse gras broei veroorzaakt aan het voerhek. “Zolang je kuilgras en snijmais vrij van broei zijn, gaat het ook met vers gras wel goed. Daarom trekken wij onze maisbult in het voorjaar ook altijd naar voren, zodat er een lage kuil ontstaat voor voldoende voersnelheid. Bovenop liggen aardappelpersvezels.”

Maaikwaliteit belangrijk bij frontmaaier

Albada doet het maaiwerk voor de ruwvoerwinning zelf en tot dit jaar had hij daarvoor een frontmaaier en een achtermaaier met kneuzer. Aanvankelijk gebruikte hij deze frontmaaier ook voor stalvoeren. “Maar die maaier was lang en zwaar. Daarom kocht ik er voor het stalvoeren een gereviseerde trommelmaaier zonder kneuzer bij. Deze was weliswaar lichter, maar hij was eigenlijk net te smal en legde het gras niet mooi in de wiers. Gevolg was dat ik eroverheen reed  waardoor grasplukken bleven liggen. Dit betekent direct verlies van gras, wat dan ook nog eens op het land gaat liggen verrotten. Bij de volgende snede werd het wel meegenomen. Dit zorgt dan in die snede voor kwaliteitsverlies en minder opname. Daar wilde ik vanaf.”

Vicon Extra 332 XF frontmaaier

Albada informeerde bij zijn vaste dealer Tjitte de Wolff in Tjerkgaast naar de mogelijkheden van een betere maaier voor het stalvoeren. Hij zocht nadrukkelijk naar een lichte maaier die het gras mooi in de wiers legt. De dealer adviseerde Albada de Vicon Extra 332 XF frontmaaier. Deze schijvenmaaier onderscheidt zich van andere maaiers doordat hij met behulp van een vijzel achter de maaibalk het gras keurig in het midden kan afleggen.

De breedte van het zwad is instelbaar in drie werkbreedtes: 1,00 meter, 1,15 meter en 1,30 meter. Desgewenst kan het gras over de hele breedte van de maaier worden afgelegd op een breedte 2,20 meter. Hiervoor hoeven alleen de zwaddeuren verwijderd te worden. De melkveehouder was enthousiast en besloot zijn twee frontmaaiers en de achtermaaier in te ruilen voor een nieuwe set front- en achtermaaiers van Vicon met een totale werkbreedte van 7,20 meter.

Vaker schudden, maar veel sneller maaien met Vicon frontmaaier

Het feit dat hij nu ook voor het inkuilen zonder kneuzer werkt, ziet hij niet als een nadeel. “Voor de eerste snede moet je nu wel een keer vaker schudden. Maar daar staat tegenover dat ik nu wel veel sneller kan maaien en daarbij flink brandstof bespaar”, vertelt Albada. “Bij het maaien van de eerste snede voor het inkuilen dit jaar kon ik met dertien kilometer per uur maaien, terwijl er een dik pak op zat. Eerder hield het met zeven kilometer per uur wel op, waarbij ik ook nog eens een meter minder werkbreedte had.”

Mooi egaal maaibeeld

Albada neemt ons graag mee om te laten zien hoe de Vicon Extra XF 332 frontmaaier zijn werk doet. Omdat het gras in het perceel waar hij tot nu toe maaide te lang werd, start hij vandaag op een nieuw perceel met in het begin een lichte snede en halverwege langer gras. De Case CVX 150, die gechipt is naar 180 pk, hoeft amper moeite te doen om de driehoekige schijven van de Vicon in beweging te krijgen. Met een gangetje van zo’n tien kilometer per uur begint Albada te maaien. Door de slepende ophanging loopt de machine mooi over het land.

Goed te zien is hoe het gras keurig in het midden wordt afgelegd zodat de Strautmann Giga Vitesse opraapwagen het kan oprapen. Achter de wagen komt een mooi egaal maaibeeld tevoorschijn. “Deze maaier heeft drie messen per schijf, waar anderen er twee hebben”, geeft Albada als belangrijkste reden voor de mooie maaikwaliteit.

Het gemaaide gras is door de Strautmann keurig opgeraapt. Zelfs op het stuk waar het gras wat minder lang is, is amper gras is blijven liggen. “Dit komt doordat het mooi smal is afgelegd. Eerder bleef er meer liggen doordat er overheen werd gereden. Ook kan ik met deze maaier mooi hoog afmaaien door de hoge sloffen die eronder zitten. Dat is belangrijk voor de hergroei en voor het behoud van de klaver. Bij inkuilen harkt het ook beter. Het gemaaide gras ligt dan namelijk hoger van de grond”, vertelt de veehouder.

“Die afwisseling, dat vind ik het mooiste aan boer zijn”

Albada rijdt de combinatie weer terug naar het bedrijf en draait de opraapwagen leeg in een sleufsilo. Klaar voor de loonvoerder. Albada heeft in de week voor ons bezoek het laatste deel van de eerste snede ingekuild. Hij kijkt uit naar de tweede snede. Dan kan hij weer los met de front- en achtermaaier. “Ik doe het maai- en inkuilwerk graag zelf. Dan ben ik flexibel. Bovendien is het gewoon mooi werk en ik doe graag dingen zelf. Maar dat geldt ook voor andere zaken. Dan ben ik weer boekhouder, dan weer monteur, dan weer veearts. Die afwisseling, dat vind ik het mooiste aan boer zijn.”

Tekst en beeld: Gerben Hofman