In december 2022 hebben de deelnemers van het project Koeien en Kansen hun jaarlijkse economiebijeenkomst gehouden. Ze bespraken de resultaten van het afgelopen jaar en gingen in discussie over de uitdagingen die op hun af komen.
Ieder jaar krijgen de veehouders van het project Koeien en Kansen economische cijfers van hun bedrijven uitgereikt en bespreken dit met elkaar tijdens een economiebijeenkomst. Dit jaar bespraken de deelnemers de resultaten van 2021 en de twee deelnemers met zeer goede economische resultaten gaven een toelichting op hun eigen bedrijfsfilosofie.
Verschillende wegen
Opvallend was dat de twee goed scorende bedrijven een totaal verschillende bedrijfsopzet kennen. Het ene bedrijf is biologisch en wil zo min mogelijk input en erfbetreders die veel kosten met zich meebrengen. Dit betekent in de praktijk dat hij zijn dieren zoveel mogelijk laat weiden (vijfduizend uur) en een voorjaarsafkalvende veestapel heeft. De uitdaging voor dit bedrijf is om zonder kunstmest zoveel mogelijk gras te laten groeien. Dit doet het bedrijf door gebruik te maken van kruidenrijk grasland. Het andere bedrijf dat goed scoort heeft een compleet andere bedrijfsopzet. Het bedrijf houdt de dieren het hele jaar op stal en behaalt erg hoge gewasopbrengsten. De veehouder, die zich typeert als een allround boer, neemt veel informatie tot zich en streeft ernaar veel zelf te doen. “Iedereen die op je bedrijf komt, heeft een hoger uurloon dan jij, dus vergroot je kunde zodat je die mensen minder nodig hebt.” Bij iedere beslissing stelt hij zich de vraag of het economisch rendement oplevert. Dit legt hem geen windeieren, want het bedrijf is inmiddels geheel met eigen middelen gefinancierd. De veehouder gaf wel aan dat zijn succes inhoud dat hij “veel ballen in de lucht moet houden en als er eentje valt, je hem snel moet oprapen”. Uit de discussie bleek dat beide bedrijven zich blijven focussen op hun strategie en daar ook aan vasthouden, zonder steeds grote veranderingen aan te brengen.
Doelen
Na bespreking van de economische resultaten dachten de ondernemers na over de verschillende doelen die ze vanuit hun projectdeelname hebben ten aanzien van duurzaamheid. Het gaat dan over RE-gehalte in rantsoen, stikstofbodemoverschot, ammoniakemissie, eiwit van eigen land, uitstoot van broeikasgassen en methaanemissie uit pensfermentatie. Daarnaast is het streven ook om de biodiversiteit te verbeteren. Dit doen ze bijvoorbeeld door het toepassen van kruidenrijk grasland of rekening te houden met het landschap in hun omgeving. Een scenarioberekening voor een voorbeeldbedrijf op zandgrond liet zien dat het halen van alle doelen tegelijk erg moeilijk is, vooral de doelen voor methaan, stikstofbodemoverschot en eiwit van eigen land lijken lastig te halen. Hiervoor zijn veel maatregelen nodig, die in een aantal gevallen veel geld kosten. In 2021 was er geen enkel Koeien en Kansen-bedrijf dat alle doelen tegelijk haalde. In de discussie bleek dat er toch meerdere deelnemers zijn die wel mogelijkheden zien om alle doelen tegelijk te halen. Al vroeg een veehouder zich wel af of dit zou lukken zonder krimp van de veestapel op sectorniveau.
Risico’s
Aan het einde van de bijeenkomst konden alle deelnemers een aantal risico’s op papier zetten die ze voor de toekomst zagen. Veel deelnemers gaven aan dat de stijgende rente, het afschaffen van de derogatie en de politieke onzekerheid een risico was voor hun bedrijfsvoering. In de discussie gaf een aantal ondernemers ook aan zorgen te hebben over de vergunning van hun bedrijf. Ondanks de zorgen werd de bijeenkomst toch op een positieve manier afgesloten. Deelnemers gaven aan het interessant te vinden om te zien dat er meerdere wegen naar een goed resultaat kunnen leiden. Ook gaven ze aan van elkaar te hebben geleerd en inspiratie en motivatie te hebben opgedaan om verder te werken aan de toekomst van hun bedrijven.
Bron: Verantwoorde Veehouderij
