Het eerste BES-lustrum op het Koeien & Kansen bedrijf van Johan en Carla Dekker in Zeewolde kan worden gevierd met klinkende cijfers. De resultaten van 2019 continueren het beeld van 2018. Het vijfde BES-jaar leidt tot beste gewasopbrengsten met meer dierlijke mest en minder kunstmest, resulterend in weer een laag stikstofbodemoverschot.
Kringloopwijzer bevestigt verwachtingen
Het gevoel over 2019 was ten aanzien van de grasproductie al goed, ondanks het feit dat het weer een jaar was met minder neerslag. Daardoor is de beschikbare bemestingsruimte, die in de BedrijfsEigen Stikstofbemesting (BES)-pilot vooraf is bepaald aan de hand van de historische gewasopbrengsten en het toelaatbaar stikstofbodemoverschot, niet volledig gebruikt. Desondanks is met meer beweiding en 5 maaisnedes de berekende grasopbrengst uitgekomen op 15.500 kg droge stof met een stikstofbodemoverschot van 68 kg. De grasopbrengsten berekend uit de aanleg zouden nog hoger zijn uitgekomen. Dit blijkt uit de analyse van de Kringloopwijzer 2019.
Meer dierlijke mest en minder kunstmest
Op het melkveebedrijf van de familie Dekker wordt uitsluitend gras geteeld voor voederwinning en beweiding. De milieutechnische en landbouwkundige resultaten uit de Kringloopwijzers van 2016, 2017 en 2018 bepaalden de maximaal toepasbare dierlijke mest en de correctie op kunstmest in 2019. Het gemiddeld fosfaatbodemoverschot in de 3 jaren voorafgaand aan 2019 was nog steeds negatief, zodat is ingestoken op nog meer dierlijke mest en minder kunstmest. De groeiomstandigheden en het daarop afgestemde management zijn uiteindelijk bepalend voor de werkelijke uitvoering. Per hectare is 324 kg N uit dierlijke mest en 181 kg N uit kunstmest aangewend. Ten opzichte van de wettelijke generieke gebruiksnormen is dit +29% N uit dierlijke mest en – 22% N uit kunstmest. Belangrijke randvoorwaarde voor deze verhoogde gift met dierlijke mest is dat de ammoniakemissie niet stijgt. Daarom is de mest verdund met water uitgereden. De totale stikstofinput per hectare grasland is 5% hoger dan de wettelijke generieke gebruiksnormen, 506 kg stikstof ten opzichte van 483.
Stikstof bodemefficiëntie
Met een stikstof bodemefficiëntie van 87% is uiteindelijk 442 kg stikstof geoogst met beweiden en maaien. De efficiëntie van de bodem is zowel voor stikstof als fosfaat 20% hoger in vergelijking met de referentiewaarde uit de Kringloopwijzer. De werkingscoëfficiënt van de dierlijke mest, die in combinatie met water wordt aangewend, is net als in 2018 hoog, waardoor het stikstofbodemoverschot gemiddeld over de afgelopen drie jaren op 119 uitkomt. Ter vergelijking: Planet Proof hanteert een norm van maximaal 150 kg stikstof. Het fosfaatbodemoverschot is gemiddeld over de afgelopen 3 jaren nog steeds -24 kg per hectare.
Streven naar een hogere grasoogst
Na twee drogere jaren hoopt Johan op een normaal jaar waarin meer meststoffen kunnen worden ingezet voor grasproductie. Door het zwaartepunt van de bemesting nog iets meer naar het voorjaar te verschuiven en in te zetten op 1000 beweidingsuren is het streven om het lage bodemoverschot te handhaven en maar meer gras te oogsten. In combinatie met het verbeteren van de stikstofefficiëntie van de veestapel moet het percentage eigen geteeld eiwit opgetrokken kunnen worden boven 45 procent bij dit intensieve bedrijf met 40.000 kilogram melk per hectare.
Bron: Koeien & Kansen
