Het Koeien & Kansen bedrijf Pijnenborg – Van Kempen in IJsselsteijn heeft een gevarieerd bouwplan van gras, mais, veldbonen, voederbieten en aardappelen. Met dit bouwplan voldoen ze ook volledig aan de vergroeningseisen binnen het Gemeenschappelijke Landbouwbeleid (GLB). De ondernemers hebben ervaring opgedaan met verschillende teelten en geven de voorkeur aan voederbieten boven veldbonen.
Geen derogatie
Maatschap Pijnenborg – Van Kempen neemt voor het vierde jaar op rij niet meer deel aan de derogatie. Dat betekent dat ze zich niet meer hoeven het houden aan de 80-20 verhouding van gras : mais in het bouwplan. Daardoor moeten de ondernemers ook aandacht schenken aan de gewasdifferentiatie binnen het gemeenschappelijk landbouwbeleid. Bij 80% grasland is ook geen extra aandacht nodig.
Gewasdifferentie
Door verschillende gewassen te proberen en te telen konden de ondernemers in het kader van het gemeenschappelijk landbouwbeleid (GLB) goed voldoen aan gewasdifferentie. En ook de eisen rondom het ecologisch aandachtsgebied.
Veldbonen en voederbieten in bouwplan
“Als deelnemer binnen een project als Koeien & Kansen kijk je verder en zet je nieuwe stappen. Zo besteden wij ook bewust aandacht aan het telen van zoveel mogelijk eiwit van eigen land, het beperken van de methaanemissie via het voerspoor en beperken van broeikasgasemissies via aanvoer van krachtvoer. Mede daarom hebben we 2 hectare veldbonen en 1,5 hectare voederbieten in het bouwplan opgenomen’’, zegt Pijnenborg. In deelteelt met een naburige akkerbouwer hebben ze op eigen grond ook nog 8 hectare aardappelen geteeld. Nog een beperkt areaal van 11,5 hectare is uitgeruild aan een lelieteler.
Gewasdiversificatie geen probleem
Met een bouwplan van gras, mais, veldbonen, voederbieten en aardappelen vormt de invulling van de gewasdiversificatie daarom geen probleem. De eisen met betrekking tot het ecologisch aandachtsgebied is ingevuld met de teelt van de veldbonen (stikstofbindende gewas) en met de inzaai van een vanggewas na de aardappelen.
Ervaringen met veldbonen
Afgelopen jaar teelden deze Koeien & Kansen ondernemers voor het vierde jaar op rij veldbonen. Het betrof een perceel van 2 hectare. De opbrengst dit jaar bedroeg 4150 kilo bonen. Deze opbrengst ligt in lijn met de opbrengsten van de afgelopen jaren. De opbrengsten waren relatief laag afgezet tegen de kosten van deze teelt. De kosten liggen op bijna € 1.600,- per hectare.
Economisch gezien is het geen interessante teelt binnen deze bedrijfssituatie. Echter in kader van gewasdiversificatie en ecologisch aandachtgebied kunnen bonen een aanvulling vormen. Bijkomend voordeel dit jaar was het tijdig vrijkomen van het perceel na de oogst. Het bonenperceel met een naastgelegen grasperceel van 3,35 hectare is afgelopen herfst samengevoegd tot een geheel van 5,3 ha. Onder goede omstandigheden konden daarbij de benodigde grondwerkzaamheden, zoals het egaliseren worden uitgevoerd. Op basis van de economische resultaten is besloten om in 2021 niet verder te gaan met de teelt van bonen.
Resultaten voederbieten versus veldbonen
Op het gebied van gewasdiversificatie kunnen bieten een goede aanvulling zijn om als derde gewas geteeld te worden. Aan het ecologisch aandachtsgebied geven bieten geen invulling. Aangezien bieten vroeg gezaaid worden en pas laat in de herfst geoogst worden, kan er geen vanggewas na bieten gezaaid worden.
Opbrengsten voederbieten zijn hoog
In tegenstelling tot de veldbonen realiseren de ondernemers goede resultaten met de voederbieten. De opbrengsten zijn hoog, ondanks de niet optimale teeltomstandigheden van de afgelopen jaar.
Vorig jaar bedroeg de opbrengst 160 ton voederbieten per hectare en afgelopen jaar bedroeg de opbrengst 130 ton per hectare. Bij een droge stofpercentage van circa 14% een opbrengst van 18 ton droge stof per hectare. In de voerderwaarde prijsvergelijking scoren voederbieten dan ook beter dan de veldbonen.
Droge maand doorstaan
Op de huiskavel hebben ze 1,5 hectare voederbieten geteeld. De bieten hebben de droge en hete augustusmaand goed doorstaan. De teelt- en oogstkosten van voederbieten bedragen circa € 2.300 per hectare, echter in tegenstelling tot de velbonen staat hier ruim 18 ton droge stof voer tegenover. De teeltkosten van veldbonen bedragen bijna € 1.600,- per hectare voor slechts 4 ton droge stofopbrengst.
Voederbieten mooie teelt
Het telen van bieten bevalt daarom goed. De bewerkelijkheid van voederbieten zit met name in de verwerking en de houdbaarheid ervan. Het is ook belangrijk om de bieten zo schoon mogelijk te oogsten. Pijnenborg – Van Kempen hebben de bieten met een traditionele bietenrooier geoogst en hebben ze verder niet meer gewassen. Ze scheppen de bieten met de freesvoermengwagen op, hierin worden ze ook versnipperd.
Houdbaarheidsdatum voederbieten
Het is ook goed om de bieten vorstvrij te houden. Ze streven er naar de bieten half april opgevoerd te hebben. Na dit tijdstip neemt namelijk de houdbaarheid af en gaat de kwaliteit snel achteruit. Voor de ruim 100 aanwezige melkkoeien staat er in de periode van november t/m april ca 1 kg ds / dier/dag op het menu. Het bevalt zo goed dat ze in het nieuwe seizoen 2021 wederom 1,5 hectare voederbieten gaan telen.
Bron: Verantwoorde Veehouderij
