Melkveehouders haalden meer marge door de sterk gestegen melkprijzen, terwijl het saldo van akkerbouwbedrijven juist iets afnam. Beide sectoren kenden in 2017 een hoger aantal verkochte bedrijven en een lichte stijging van grondprijzen. Afgelopen jaar zijn in totaal 294 agrarische bedrijven door NVM-makelaars verkocht, dat zijn er 22 meer dan een jaar eerder.
Vooral het aantal transacties van melkveebedrijven is toegenomen, van 44 naar nu in totaal 70. De glastuinbouwsector presteert goed. “Vooral in de concentratiegebieden zijn glastuinbouwbedrijven voor hogere prijzen verkocht dan een jaar eerder”, zegt Ard Klijsen, voorzitter van de NVM Vakgroep Agrarisch & Landelijk Vastgoed (A&LV). “Ook de positieve tendens op de markt van landelijke woningen heeft zich voortgezet. De krapte neemt toe en met name in het hoge segment is het aantal transacties in 2017 toegenomen.” Dit zijn de hoofdzaken uit het halfjaarlijkse NVM Agrarisch & Landelijk Vastgoedbericht dat met het Kadaster en Wageningen Economic Research is samengesteld.
"Glastuinbouw boekt goed resultaat"
De grondgebonden landbouw kijkt terug op een jaar met uiteenlopende resultaten. Het gemiddelde saldo van opbrengsten en betaalde kosten in de melkveehouderij is geraamd op 153.000 euro per bedrijf, tegen 72.000 euro in 2016. In tegenstelling tot deze sterke verbetering is het saldo in de akkerbouw gedaald: dit is uitgekomen op 77.000 euro per bedrijf, tegen 90.000 euro in 2016.
Klijsen: “De akkerbouw heeft in 2017 het laagste resultaat van de afgelopen vijf jaren geboekt. De betaalde kosten zijn over deze periode vrij constant gebleven, rond 210.000 euro per bedrijf.” Veranderingen in het saldo van akkerbouwbedrijven worden volgens de NVM A&LV-voorzitter vooral bepaald door de lagere opbrengsten als gevolg van de lage aardappelprijzen. Desondanks is het aantal verkochte akkerbouwbedrijven in 2017 gestegen en, als gevolg hiervan, het aanbod gedaald.
Melkveehouderij boekt topresultaat
Anders dan de akkerbouw heeft de melkveehouderij in 2017 een topresultaat geboekt. De betaalde kosten liggen op een hoger niveau en zijn minder stabiel dan in de akkerbouw. In de afgelopen vijf jaar bedroegen ze gemiddeld 285.000 per bedrijf. Ook voor deze sector geldt dat de veranderingen in het saldo vooral zijn bepaald door de opbrengsten. Deze lagen in de periode 2012-2016 op gemiddeld 375.000 euro per bedrijf. Voor 2017 zijn de opbrengsten geraamd op ruim 435.000 euro per bedrijf. “De stijging is te danken aan de hogere melkprijs, die in een jaar tijd een kwart hoger is geworden”, stelt Klijsen. “Eind 2017 staan de zuivelprijzen op de wereldmarkt echter onder druk, zodat voor 2018 een terugval in bedrijfsresultaten wordt verwacht.”
De verkoop van melkveebedrijven is, mogelijk door de goede resultaten in de sector, weer op gang gekomen. Het aantal bedrijven dat te koop staat is gedaald.
Prijzen voor agrarische grond stijgen
De gemiddelde agrarische grondprijs in Nederland is uitgekomen op 59.500 euro per hectare in 2017, bijna 3% hoger dan in 2016. Grasland noteerde een gemiddelde prijs van 55.500 euro, tegen 52.800 euro per hectare in 2016: een plus van 5%. Over heel 2017 was de gemiddelde prijs van bouwland 65.500 euro per ha, vrijwel gelijk aan die in 2016.
Investeringsbereidheid in glastuinbouw groeit
Over het algemeen werden er in de glastuinbouwsector afgelopen jaar goede bedrijfsresultaten behaald. “De goede bedrijfseconomische prestaties stimuleren de investeringsbereidheid. Daardoor zet de schaalvergroting in de sector door en wordt er ook weer nieuwbouw gepleegd”, weet Klijsen. “Daarnaast zijn innovatie en verduurzaming prominente thema’s, waar veel in geïnvesteerd wordt.”
Er werden in 2017 30 glastuinbouwbedrijven verkocht, 8 minder dan het ervoor. De gemiddelde transactieprijs in de glastuinbouw lag in 2017 op 950.000 euro, een derde meer dan in 2016. Verkochte bedrijven waren afgelopen jaar ook groter dan die in 2016. De tijd dat een glastuinbouwbedrijf in aanbod staat voordat het verkocht wordt, is gedaald van een jaar en drie maanden in 2016 naar elf maanden in het afgelopen jaar.
Vraag naar dure landelijke woningen neemt toe
Het aantal transacties van landelijke woningen is ook in 2017 weer toegenomen, maar vlakt wel af. In 2017 werden er 5.800 landelijke woningen verkocht (stijging van 10% ten opzichte van 2016) en in 2016 werden er 5.300 verkocht (een stijging van 40% ten opzichte van het jaar ervoor).
De toename is volledig toe te schrijven aan het hoge prijssegment. Dit heeft zijn weerslag op de gemiddelde transactieprijs die in een jaar tijd van 385.000 naar 415.000 euro ging. “Dat er relatief veel dure landelijke woningen zijn verkocht, heeft alles te maken met de krapte in het lage segment”, aldus de NVM A&LV-voorzitter. “Er komen simpelweg nog maar weinig woningen op de markt onder de 3,5 ton, terwijl er in de duurdere prijsklassen nog ruime keuze is voor de consument. Doordat landelijke woningen veelal door doorstromers gekocht worden, is er ook steeds meer vraag naar woningen in de duurdere prijsklassen.” Er stonden aan het eind van het jaar 7.600 landelijke woningen in verkoop, tegenover 9.800 eind 2016.
Meer woonboerderijen verkocht
Als we specifiek kijken naar de markt van woonboerderijen valt op dat het aantal transacties licht is toegenomen, van 2.400 in 2016 naar 2.600 in 2017. De transactieprijs is met een kleine 8% gestegen tot 449.500 euro. Dit gemiddelde is sinds 2010 niet zo hoog geweest.
Ter vergelijking; voor de totale markt van bestaande woningen in Nederland was het gemiddelde het afgelopen jaar 260.500 euro, een stijging van 9% ten opzichte van 2016. Woonboerderijen die in 2017 verkocht zijn, hebben gemiddeld een half jaar te koop gestaan, één maand korter dan het jaar ervoor. Het aanbod van woonboerderijen is in 2017 teruggelopen, van 3.337 naar 2.770 (-17%). Klijsen: “Deze daling is aanzienlijk, maar weliswaar minder sterk dan voor de totale woningmarkt (-30%).”
Bron: Nederlandse Vereniging van Makelaars en Taxateurs in onroerende goederen
