Het Nederlandse areaal biologische landbouwgrond is volgens het CBS gegroeid met 3,6 procent ten opzichte van 2021. Daarmee is 4,4 procent van onze landbouw biologisch gecertificeerd, of in omschakeling naar biologische landbouw. Nederland loopt hiermee ver achter op andere Europese landen én op de ambitie van de EU.
Biologische landbouw in Europa
Oostenrijk heeft het grootste aandeel biologische landbouwgrond: daar is 25,4 procent in gebruik voor biologische landbouw. Nederland laat met 3,9 procent alleen Roemenië en Bulgarije achter zich. De ambitie van de EU is dat 25 procent van de totale landbouwgrond wordt gebruikt voor biologische landbouw in 2030. Nederland is dus bepaald geen koploper in de EU in de biologische landbouw.
Nederlandse consument vindt biologische producten te duur
Er zijn twee belangrijke knelpunten waardoor de omschakeling naar biologische landbouw in Nederland langzaam gaat. Ten eerste is de vraag vanuit de consument laag, mede omdat biologische producten duurder zijn dan gangbare producten.
Katja Logatcheva, marktonderzoeker bij Wageningen Economic Research, geeft aan dat consumenten door het prijsverschil worden afgestraft als ze biologische producten kopen. Ondanks het prijsverschil, zullen we als maatschappij en consument toch ook samen de kosten moeten dragen voor duurzamer geproduceerd voedsel stelt de onderzoeker. Tegelijkertijd zijn agrarische markten heel competitief, waardoor de prijs onder druk staat.
Transitieperiode van gangbare naar biologische landbouw
Ten tweede is ook de transitieperiode naar biologisch voor sommige agrariërs een knelpunt. De certificering voor biologisch kost tijd en geld, maar de boer kan zijn producten in deze periode nog niet als biologisch verkopen.
Duurzame toekomst
Rogier Schulte van de vakgroep Farming Systems Ecology en Han Wiskerke van de vakgroep Rurale Sociologie aan de Wageningen Universiteit laten weten dat het vergroten van het areaal biologisch wèl kan. Zij geven aan dat de EU-ambitie niet weggezet moet worden als onrealistisch, maar dat het juist de taak van de wetenschap is om oplossingen te vinden die de gestelde doelen kunnen waarmaken.
Ook het Ministerie van Landbouw werkt aan een biologisch actieplan om de ambitie van de EU, 25 procent biologisch in 2030, te kunnen naleven. Ze onderzoeken mogelijkheden om de prijsverschillen te verkleinen, zoals ‘true pricing’ van gangbare producten en btw-verlaging op biologische producten. Bij true pricing wordt de sociale en ecologische impact meegerekend in de prijs van het product, daardoor stijgt de prijs van een product dat niet zo duurzaam geproduceerd wordt.
Hoe verhogen we de vraag naar biologische producten?
Daarnaast wil het ministerie de vraag naar biologische producten vergroten door die aan te bieden in de kantines van overheden en semi-overheden. Bovendien zoekt het ministerie manieren om de pijn van de transitieperiode te verzachten, door de kosten van de transitie niet meer alleen voor rekening van omschakelende ondernemers te laten komen. Zo moet het biologisch actieplan van het ministerie LNV en het nieuwe GLB (Gemeenschappelijk Landbouwbeleid) vanaf 2030 bijdragen aan een snelle groei van het areaal biologische landbouw in Nederland.
Bron: Groen Kennisnet