In rundveemest zit steeds minder fosfor en stikstof. Maar ook in het voer zitten steeds minder van deze mineralen. Toch is er ongeveer net zoveel melk en vlees geproduceerd. Dit is gebleken uit de Mineralenbalans landbouw van het CBS.
De rundveehouderij is in staat om mineralen steeds beter te verwerken. Dit hangt samen met lagere mineralengehalten in het veevoer terwijl de productie van melk en vlees vrijwel gelijk is gebleven. Daarnaast wordt er steeds meer mest afgezet buiten de landbouw, zoals de mestverwerking en de export. Deze ontwikkelingen zorgen samen voor een lager overschot aan mineralen. Via rundveemest komt er dus minder fosfor en stikstof in het milieu terecht.
Van 2013 tot en met 2016 steeg de totale hoeveelheid fosfor en stikstof in de rundveemest. Dit kwam door een toename in het aantal runderen. In deze periode werd er ook meer fosfor en stikstof in de melk en het vlees vastgelegd.
Mineralen in rundveevoer
De hoeveelheid stikstif dat via het voer werd aangevoerd daalde in de jaren 1990 tot en met 2012 met 177 miljoen kilo (in totaal 33%). De hoeveelheid fosfor daalde met 15 miljoen kilo (22% in totaal). Echter steeg in de laatste vier jaar deze aanvoer weer. Dit kwam doordat er meer runderen gehouden werden en de mineralengehalten in het voer waren ook hoger.
Minder stikstof in het milieu
Rundveevoer bevat minder stikstof en daardoor komt er ook minder stikstof in de mest terecht. Overigens blijft de stikstof in de mest niet geheel onbenut. De mest wordt op het land uitgereden en de mineralen worden hierin later, voor een gedeelte, weer opgenomen door gras en snijmaïs. Dit zijn de belangrijkste voedingsmiddelen voor runderen. In 2016 werd in totaal 24% van de stikstof uit het voer in de melk en het vlees verwerkt. In 1990 was dit nog 16%. Dit geeft dus aan dat de benutting van stikstof is toegenomen. De benutting van fosfor steeg van 25 naar 31% in de periode 1990 tot en met 2016.
Ondanks betere benutting toch overschrijding in 2015 en 2016
Ondanks de betere fosforbenutting in de rundveehouderij kwam de hoeveelheid fosfaat (de vuistregel hierbij is 1 kg fosfor = 2,29 kg fosfaat) in de mest van de veestapel in 2015 en 2016 weer boven het door de Europese Unie vastgestelde fosfaatplafond uit. Ook in de jaren 2008 tot en met 2010 lag deze productie boven het plafond. In Nederland is het fosfaatplafond door de EU vastgesteld op 172,9 miljoen kilo. De productie kwam uit op een totaal van 175,2 miljoen kilo in 2016. Deze overschrijding had vooral te maken met de uitbreiding van de melkstapel in aanloop naar de afschaffing op 1 april 2015. In 2017 daalde de fosfaatproductie weer tot ongeveer 5 miljoen kilo onder het fosfaatplafond.
Bron: CBS
