Er gaat met het nieuwe Gemeenschappelijk Landbouwbeleid (GLB) volgend jaar heel wat veranderen voor agrarische ondernemers. Bovenop de basispremie van € 220 per hectare, zijn middels de eco-regeling extra toeslagen te behalen. Daarmee kan het bedrag per hectare, dat met eco-maatregelen ontvangen kan worden, oplopen tot maximaal € 474.
Koen Peters, adviseur Mest & Mineralen bij DLV Advies, adviseert niet te lang te wachten met de voorbereiding: “Het GLB gaat goed op de schop. Het is dus slim om er vanaf augustus/september al mee bezig te gaan en vast een plan te maken voor volgend jaar.”
Extra beloningen en voorwaarden
Brussel wil boeren extra belonen die goed zorgen voor natuur, milieu en klimaat. De betalingsrechten komen te vervallen en daarvoor in de plaats komt een nieuwe basispremie. Om hiervoor in aanmerking te komen, moeten boeren voldoen aan goede landbouw- en milieucondities (GLMC, zie site RVO.nl). De meeste boeren kunnen hier volgens Koen relatief makkelijk aan voldoen. De belangrijkste voorwaarden zijn de bufferstroken, gewasrotatie en 4 procent niet-productief bouwland. Daarbovenop komt een extra betaling van € 54 per hectare voor de eerste 40 hectare grond. Naast de landbouwgrond tellen ook de oppervlakte van landschapselementen mee als subsidiabele grond.
Eco-regeling
Nieuw is de eco-regeling, waarmee ondernemers de basispremie kunnen aanvullen. Om hiervoor in aanmerking te komen, moeten ondernemers per hectare minimaal 5 punten scoren die te behalen zijn in 5 categorieën: klimaat, bodem en lucht, biodiversiteit, water en landschap. “Dat betekent dat iemand met een bedrijf van 40 hectare minimaal 200 punten moet scoren, verdeeld over alle vijf de categorieën”, legt Koen uit. Om die punten te behalen, kunnen ondernemers kiezen uit maar liefst 21 eco-activiteiten. Elke eco-maatregel levert behalve punten ook een x-bedrag op. Dat bedrag is afhankelijk van de regio waarin het bedrijf zit.
Voorbeelden eco-activiteiten & extra toeslagen
Enkele voorbeelden van eco-activiteiten: langjarig grasland, kruidenrijk grasland, teelt van eiwitgewassen, onderzaai vanggewas, verlengde weidegang en een bufferstrook met kruiden langs bouwland.
“Bepaalde elementen waar je al aan moet voldoen voor het 7e Actieprogramma Nitraat, kun je hierbij ook meenemen, zoals de bufferstroken op gras- en bouwland”, geeft Koen aan. Ook met landschapselementen zoals bomen en hagen kun je punten scoren. Die elementen moeten dan wel worden opgegeven in de RVO-database, net als gewaspercelen. Afhankelijk van het uiteindelijke aantal punten kom je als ondernemer terecht in de categorie brons, zilver of goud. Brons betekent € 60 extra toeslag, zilver € 100 en goud € 200. Biologische bedrijven vallen automatisch in de categorie Goud.
Uitzoekwerk
“Het is nog een heel uitzoekwerk om te kijken wat je kunt doen en wat het oplevert”, zegt Koen. Hij noemt als voorbeeld een bedrijf met gras en mais, waarvan 80 procent grasland is en 60 procent zowel blijvend grasland als gras/klaver, met de verplichte bufferstroken. “Dat bedrijf komt naar verwachting uit op gemiddeld € 82 toeslag vanuit de eco-regeling. Je valt dan alsnog in de categorie Brons en krijg je dus € 60 uitgekeerd. Dan is het interessant om te kijken welke maatregelen je nog meer kunt nemen, om net wél boven die € 100 per hectare uit te komen.
Het is ook belangrijk dat je niet dat ene slootje, of die paar bomen of struiken vergeet die je kunt meetellen.” De adviseurs van DLV Advies zijn graag bereid om dit samen met boeren in te vullen. “Het is dan ook belangrijk om te kijken welke eco-activiteiten passen bij de boer en zijn bedrijf en wat het verder in de bedrijfsvoering betekent.”
Simulatietool
RVO heeft vanaf 20 juli een simulatietool beschikbaar, waarmee agrarische ondernemers kunnen kijken welke maatregelen ze kunnen nemen, en wat dat dan opleveren. “Het is goed om er alvast mee aan de slag te gaan en een plan te maken voor volgend jaar. Wil je bijvoorbeeld toch iets gaan doen met grasklaver, of kruidenrijk grasland? Of kun je eventueel een haag poten op een minder rendabel stukje grond als landschapselement?” Ook zijn er nog een aantal vrijstellingen, met name voor bedrijven met meer dan 75 procent grasland, geeft Koen aan.
ANLB-subsidie stapelen
Tegelijkertijd is binnen het nieuwe GLB de subsidiepot voor agrarisch natuur- en landschapsbeheer flink verruimd. “Het mooie is dat je daarmee kunt stapelen”, zegt Koen. “Zo kun je bijvoorbeeld zowel vanuit de eco-regeling als vanuit de ANLB-pot subsidie krijgen voor kruidenrijk grasland. Dan kan het interessant worden om je aan te sluiten bij een agrarische natuurvereniging, want de ANLB-subsidies worden alleen via collectieven uitgekeerd.” Voor het aanvragen van de eco-regeling en eventuele ANLB-subsidies gaat Koen graag met ondernemers om tafel. “Het is belangrijk om eerst goed te bespreken wat past bij de boer en zijn bedrijf.”
Tijdsplan
Ondernemers moeten zich vanaf 1 december tot 31 januari aanmelden voor deelname aan het GLB en voor de eco-regeling en een bouwplan doorgeven. Vervolgens hebben ze tot 15 oktober de tijd om eventuele aanpassingen door te voeren, bijvoorbeeld als de geplande onderzaai van een vanggewas toch niet is gelukt. De definitieve uitbetaling volgt dan in december.
De belangrijkste momenten volgens het RVO
- 1 december 2022 – 31 januari 2023: uw aanmelding deelname GLB 2023. Geef door aan welke regelingen u mee wilt doen via mijn.rvo.nl. Ook geeft u het voorlopige areaal, bouwplan en de eco-activiteiten door. Het bouwplan hoeft nog niet definitief te zijn.
- 1 december 2022 – 15 oktober 2023: wijzigingen doorgeven. Gebruikt u een stuk grond toch anders dan u heeft aangegeven? Of zijn er andere wijzigingen? U kunt wijzigingen op elk moment doorgeven via mijn.rvo.nl. Dit kan vanaf het moment van aanmelding. Ook gegevens die volgens ons niet kloppen of aangevuld moeten worden, kunt u wijzigen. Belangrijk: geef aanvullingen en wijzigingen zo snel mogelijk door. 15 mei is en blijft een belangrijke deadline.
- 15 mei 2023: deadline en peildatum. U kunt perceelgegevens zoals oppervlakte, gewas en eco-activiteiten tot en met 15 mei 2023 doorgeven of wijzigen. Dit doet u via de Gecombineerde opgave.
- 15 mei is en blijft de deadline voor het doorgeven van de gegevens voor de Landbouwtelling, de mestwetgeving, bedrijfsregistratie en de brede weersverzekering.
- 15 oktober – 30 november 2023: aanvraag definitief indienen. U controleert de gegevens die bij ons in het systeem staan en u vraagt de subsidies definitief aan.
- Vanaf 1 december 2023: beschikking en uitbetaling. De uiterste datum voor de beschikking en uitbetaling van de aanvraag 2023 is 30 juni 2024.
Bron: DLV Advies