Er zijn bekende landen of gebieden waarover veel informatie is. Maar er zijn ook provincies in Canada of landen in Europa die wellicht niet als eerste bovendrijven als vestigingsland, maar wel degelijk potentie hebben. Als laatste artikel in deze reeks, bespreken we vandaag Slowakije: een volwaardig EU-land op rijafstand.
Potentie voor avontuurlijke melkveehouder
Slowakije staat in geen enkel lijstje van potentiële vestigingslanden, maar is wel degelijk een interessant land voor de avontuurlijke melkveehouder. Potentie heeft het zeker. Groot voordeel is dat het een Schengenland is. Als Europeaan kun je dus vrij in- en uitreizen. Het komt ook in aanmerking voor alle Europese ondersteuningsmaatregelen vanuit het GLB. Bovendien is het een euroland en is het goed te berijden vanuit Nederland en België. In een uurtje of 10-11 sta je in de buurt van Bratislava en zit je meteen in het hart van de agrarische sector van Slowakije.
Lage grondprijzen en georganiseerd kadaster
De grondprijzen zijn laag. Voor de beste grond in de Donau-regio wordt maximaal 1,5 euro per vierkante meter betaald. Jaarlijks stijgt de grondprijs wel met circa 10 procent. De minder productieve gronden kosten rond de 7.000 euro/ha.
Slowakije heeft, in tegenstelling tot bijvoorbeeld Roemenië, een goed gecategoriseerd kadaster. Hoewel er veel pachtconstructies zijn, is duidelijk in beeld wie de eigenaren zijn van de percelen. De pachters zijn bij wet ook beschermd. Wanneer je als pachter netjes voldoet aan de regels, heb je recht op verlenging van de pachttermijnen die gebruikelijk vijf jaar omvatten.
Melkveehouderij in Slowakije
De melkveesector is in de afgelopen jaren flink gedecimeerd. Er zijn circa 400 melkveebedrijven en daarmee is Slowakije zeker niet zelfvoorzienend. Slowakije komt circa 30.000-40.000 melkkoeien te kort om de 5,4 miljoen inwoners te voeden. De melkprijs ligt een paar cent onder het Nederlands gemiddeld, maar aan de kostenkant is de winst groter. Er is geen kop op de Europese regelgeving en het belastingklimaat is gunstig. Daarnaast drijft een flink deel van het rendement op de GLB-gelden en aanvullende Slowaakse subsidieregelingen.
Wat levert de emigratie naar Slowakije op?
Er komen met enige regelmaat melkveebedrijven beschikbaar ter overname. Wat opvalt is de ongeorganiseerde structuur. Consultant Laurens de Man maakt een voorbeeld van een bedrijf dat 190 koeien melkt op 1.175 hectare. Daarmee is het een gemengd melkvee/akkerbouwbedrijf, dat maar liefst 24 mensen te werk stelt. Zo’n bedrijf trekt alleen al aan premies zo’n 420.000 euro binnen. Naast opbrengsten aan melk en akkerbouw blijft er na aftrek van de financieringslasten zo’n 300.000 euro over voor vervangingsinvesteringen. De investering in deze locatie is circa 2 miljoen euro, waarvan de helft uit eigen vermogen moet bestaan.
Tekst: Rob van Ginneken
HET HELE ARTIKEL LEZEN?
Je hebt zojuist een deel van een artikel uit het vakblad Melkveebedrijf gelezen. Meer van dit, thuis op de mat?
