Donderdag 30 juli 2020 diende het kort geding voor eventuele wetwijziging door SGD dat STAF en Stichting Stikstof Claim hebben aangespannen tegen het Ministerie van LNV. Het ontbreken van een gedegen onderbouwing van de voermaatregel ligt aan het kort geding ten grondslag.
Het Ministerie van LNV deed er alles aan om dit kort geding te voorkomen, door te blijven volhouden dat er sprake zou zijn van “overleg” en “vergevorderde afspraken met de sectorpartijen”. Niets was en is minder waar. Deze onterechte beweringen van de Minister waren uiteindelijk voor de melkveebelangenorganisaties met ledenmandaat (noodzakelijk voor draagvlak binnen de sector) de reden om hun gesprekken met LNV te staken. Uitkomst van het kort geding is dat door de Staat niets is achtergehouden, aldus de rechtbank. Dat maakt de voermaatregel echter juridisch nog niet houdbaar, aldus de DDB.
Dictaat is geen overleg
Maandenlang werd er, allereerst door het Landbouw Collectief, en daarna door de melkveewerkgroep krachtvoer. Dit bestaande uit een aantal belangenorganisaties voor melkveehouders waaronder de DDB met ambtenaren gepraat over een alternatief voor de voermaatregel van Minister Schouten.
Doel en wijze waarop dat doel gehaald moest worden waren door de Minister echter in beton gegoten, waardoor van overleg geen sprake was, maar van een dictaat. De inzet én interesse om tot een oplossing te komen, waren bij de Minister van begin tot het moment dat alle overleggen stop werden gezet, nihil. Sterker nog, ondanks dat er ook vele meestal last minute gesprekken plaats vonden. Liet de Minister zich slechts zien bij één video-conferentie om de boerenbelangenbehartigers duidelijk te maken dat onze alternatieven het hem niet ging worden. Die opstelling van het ministerie van LNV was voor het Landbouw Collectief uiteindelijk de reden om de gesprekken te beëindigen. De melkveewerkgroep krachtvoer heeft dezelfde slechte ervaringen met het ministerie van LNV. Overleg behoort naar onze mening iets heel anders te zijn dan een dictaat.
Wettelijke status SGD geeft de doorslag
Dat ook dierenartsenvereniging KNMvD sinds een week het overleg met het ministerie van LNV hebben gestaakt omdat de voermaatregel zelfs met aanpassingen, de risico’s voor de diergezondheid niet volledig kunnen wegnemen, is uiterst belangrijk:
Vorig jaar december is bij Ministerieel Besluit de wettelijke status van de dierenartsen van de Stichting Geborgde Dierenartsen (SGD) aanzienlijk verhoogd.
Een veehouder is nu wettelijk verplicht de adviezen van zijn dierenarts op te volgen. Oftewel: nu de dierenartsen stellen dat een veehouder zijn vee – de binnen de voermaatregel verboden – eiwithoudende voeders moet voeren om de diergezondheid te waarborgen, heeft de Minister geen wettelijk middel om daar tegenin te gaan. Immers: door Ministerieel Besluit, dat gepubliceerd is in de Staatscourant, is een advies van de SGD-dierenarts, bindend geworden. Daarmee kan naar onze mening de Minister van LNV de eiwitbesparing niet “inrekenen” om huizen te bouwen of wegen aan te leggen aangezien de juridische borging daarvoor ontbreekt. In feite kunnen we stellen dat door de opstelling van de KNMvD en de juridische status die de overheid vorig jaar aan de leden van de SGD heeft gegeven, de voermaatregel ook juridisch gezien, onhoudbaar is geworden. De DDB geeft alle veehouders die de komende maanden worden beboet door de NVWA voor het voeren van “verboden eiwithoudende voeders – “het advies om met de persberichten van de KNMvD of een advies van hun eigen dierenarts, mee te nemen naar de rechtbank. De boete kan, op grond van die berichtgeving, dan geen standhouden.
Knip en plakwerk
Alhoewel de kortgedingrechter van mening is dat het Ministerie van LNV niets achterhoudt, moeten wij constateren dat het Ministerie van LNV tot nu toe geen enkele eigen onderbouwing heeft geleverd voor de voermaatregel: LNV presenteerde enige dagen geleden wat voertabellen van de veevoerindustrie die zij rechtstreeks hadden gekopieerd uit de voorstellen van de melkveewerkgroep krachtvoer. Echter dit knip en plakwerk presenteerde de cijfers niet op de wijze zoals ze bedoeld waren! Waarmee de voerindustrie onterecht in een kwaad daglicht werd gesteld door het ministerie.
Stikstofreductie veehouderij
Natuurlijk is er wel gerechtvaardigde onderbouwing te vinden voor de stikstofreductie van de veehouderij. En daar hoeft de gezondheid van de koeien niet voor geriskeerd te worden. Het CBS publiceerde onlangs klinkende cijfers voor de veehouderij: sinds 2018/2019 is er een forse reductie geweest van stikstof (en fosfaat) door de melkveehouderij. Ruim 3% reductie. Dat is 75 keer meer dan de opdracht van het Kabinet aan de veehouderij. Deze reductie is gerealiseerd en te rechtvaardigen. Het zou van wijsheid getuigen om deze cijfers als leidraad te gebruiken en de voermaatregel die er nu ligt, definitief van tafel te halen.
Draagvlak
Het draagvlak onder boeren met betrekking tot de Overheid, brokkelt per minuut verder af door de opstelling van de Minister. Er wordt zelfs gesteld dat boeren ‘radicaliseren’! De opstelling van de Minister van LNV en haar ambtenaren is daar echter meer dan debet aan door de boeren een maatregel “door de strot te duwen” waarvan iedere rechtvaardiging ontbreekt, het dierenwelzijn opoffert en grote (financiële) risico’s oplevert voor de melkveehouderijsector. De Minister is dat draagvlak zeker nodig voor 2021 en zij zal alle zeilen bij moeten zetten in haar ambtstermijn om het vertrouwen in de overheid weer in enige mate te herstellen.
De KNMvD benadrukte in haar persverklaring ook al dat overeenstemming met de melkveesector, van zeer groot belang is. “Zonder draagvlak zal de uitvoering en de naleving van de maatregel niet succesvol zijn en daarmee ook niet het gewenste effect bereiken”, aldus het persbericht van de KNMvD. De DDB verwacht dat de Minister de voermaatregel intrekt, nu in feite de wettelijke status van de leden van de SGD leidend is geworden en de KNMvD openlijk heeft verklaard dat de voermaatregel risico’s oplevert voor de diergezondheid. Waarmee veehouders kunnen bewijzen dat zij – binnen de voermaatregel verboden – eiwithoudende krachtvoeders moeten gebruiken om de diergezondheid en het dierenwelzijn te waarborgen.
Bron: DDB