Letland wordt meestal in één adem genoemd met de twee andere Baltische staten, Estland en Litouwen. De economie van de drie landen is inderdaad gelijkwaardig, maar uiteraard zijn er ook verschillen. Melkveebedrijf sprak met Mārtiņš Cimermanis, de voorzitter van het Latvian Rural Advisory and Training Centre en Ieva Rutkovska die samen met haar man en een aantal werknemers het melkveebedrijf Vitolini draaiende houdt.
Letland is een kleine open economie gelegen op een strategisch belangrijke plaats in Europa. De ligging en de goed uitgebouwde transportnetwerken zowel over zee, per spoor en via de lucht maken het een interessant land voor internationale handel. Zo bestaat er sinds enkele jaren een spoorlijn die Letland met China verbindt waarover containers in minder dan 15 dagen kunnen worden vervoerd, tegenover de gewoonlijke 45 dagen voor zeetransport.
De Letse hoofdstad Riga is de grootste in de Baltische regio, de luchthaven van de stad de meest gebruikte in de regio, en de bevolking hoog opgeleid en meertalig. De structuur van de Letse economie is in de loop der jaren ook veranderd. Het belang van de landbouw, de industrie en transport zijn afgenomen, terwijl dat van toerisme, IT en andere diensten toenam.
Landbouw in Letland
De afgelopen jaren is er een trend richting meer grote veehouderijen. In 2019 telde Letland 395.300 stuks rundvee. Het aandeel melkkoeien nam wel af met 4,2 procent ten opzichte van 2018, naar 138.400 stuks. Het aantal melkkoeien groeit in de grootste bedrijven en krimpt in de kleinste bedrijven. De melkproductie bleef iets onder het niveau van 2018, zo’n 981.400 ton melk (geitenmelk inclusief). De oorzaak was de afname van het aantal melkkoeien. De gemiddelde jaarlijkse melkopbrengst per koe steeg met 4,2 procent naar 6.891 kg. De verkoop van melk stijgt trouwens nog elk jaar in Letland. Zuivel maakt dan ook een belangrijk deel uit van het Letse dieet, met heel wat kaas, ijs, kefir, zure room en andere melkproducten.
Het melkveebedrijf van Ieva Rutkovska
Het bedrijf is gelegen in het noorden van Letland, in Kauguru Pagasts en is zo’n 80 hectare groot (enkel grasland voor ruwvoer, zonder beweiding). Na een periode van akkerbouw startte Ieva met 4 kalveren. Dat werden er 7, dan 11 en al snel beslisten ze om volledig voor melkvee te gaan, wat zeker niet de meest voor de hand liggende keuze was. “De meeste land[1]bouwers maken nu nog steeds de combinatie met graanteelt. We waren echt pioniers maar maakten ook veel verkeerde keuzes want we hadden geen ervaring of expertise om op terug te vallen. Stalin stuurde onze beste mensen, met de meeste kennis, naar Siberië. Het is alsof je de beste koeien uit je stal naar de slacht zou sturen en dat je jaar na jaar enkel verdergaat met wat er over blijft. De Letten hebben 70 jaar in zo’n afgesloten stal geleefd, zonder invloed van het westen.”
Traditioneel was de ‘Letse bruine’ de meest gebruikte melkkoe. In 2016
kwam er zelfs een 2 euromunt met haar beeltenis erop. Het is een mengeling van Angler, Swiss en Ayrshire, maar is momenteel bijna uitgestorven. “Ook wij startten met dit ras en begonnen er dan Holstein in te kruisen. Toen we bij de Europese Unie kwamen, kregen we toegang tot drachtige vaarzen vanuit Duitsland en Nederland en zo nam het ras snel in aantal toe. Wij kochten ook zo’n 26 drachtige vaarzen uit Nederland.”