De temperaturen gaan omhoog en het neerslagtekort is er nog altijd. De zomers worden steeds warmer waardoor de kans op een absoluut hitte record toeneemt. Samen zorgen de extreme weersomstandigheden ervoor dat er sneller als gebruikelijk problemen kunnen ontstaan. Bent u hier al goed op voorbereid?
Weerextremen nemen toe
De opwarming van de aarde is een veelbesproken onderwerp. En je hoeft geen meteoroloog te zijn om te kunnen concluderen dat de winters in Nederland steeds milder worden en de zomers steeds warmer. En daarmee stijgt ook de kans op een absoluut hitterecord. De afgelopen jaren heb je al kunnen merken dat de weerextremen toenamen. Het kwam deze eeuw tot nu toe acht keer vaker tot een warmterecord dan tot een kouderecord.
Vier warmterecords in februari 2019
Het leek de afgelopen februari wel lente. De dagrecords voor 16, 25, 26 en 27 februari werden gebroken. Daarnaast werd het dagrecord op 18 februari geëvenaard. Op 26 februari werd met 18,9 graden zelfs een nieuw maandrecord genoteerd. Op de 27e werd de hoogste wintertemperatuur ooit gemeten over alle KNMI-stations: 20,5 graden in Arcen.
Nieuw groeiseizoen erft neerslagtekort van vorige zomer
Nog altijd is gemiddeld over het land sprake van een neerslagtekort van 65 mm, terwijl er normaal op 31 maart juist een overschot van 206 mm is. Er zijn grote regionale verschillen. Op de zandgronden in het zuiden en oosten is sinds 1 april 2018 zo’n 100-200 mm minder neerslag gevallen dan verdampt. In Noord-Holland, Zuid-Holland, Drenthe en op de Veluwe is inmiddels wel sprake van een neerslagoverschot van 30-80 mm. In de rest van het land is sprake van een tekort van 10-60 mm.
Op 1 april, begon het nieuwe groeiseizoen officieel en is de berekening van het neerslagtekort opnieuw gestart. De droge voorgeschiedenis kan echter in het vervolg van de lente en in de zomer nog een rol spelen. Vooral op de zandgronden is nog onvoldoende regen gevallen om het grondwaterpeil weer op een normaal niveau te brengen. Dit betekent dat bij een nieuwe periode van droogte in het komende groeiseizoen sneller dan gebruikelijk problemen kunnen ontstaan.
Overlast in praktijk kleiner
Hoewel er 271 mm verschil zitten tussen het normale overschot van 206 mm en het huidige tekort van 65 mm, is de overlast in de praktijk kleiner dan deze cijfers doen vermoeden. Normaal gesproken wordt al het overtollige hemelwater in de winter massaal geloosd op de Noordzee en op het IJsselmeer. Dit jaar hebben Rijkswaterstaat en de waterschappen er alles aan gedaan om juist zoveel mogelijk hemelwater en rivierwater vast te houden. Zo werd water van het IJsselmeer Friesland ingepompt, terwijl normaal water afgevoerd moet worden. Hierdoor zijn de grondwaterstanden op veel plaatsen geleidelijk gestegen.
Winters neerslagtekort zeer ongebruikelijk
Normaal gesproken wordt het neerslagtekort bijgehouden in de periode van 1 april tot en met 30 september. In een normale winter ontstaat een flink neerslagoverschot, waardoor het niet interessant is om dit nog te berekenen. Vanwege de extreme situatie heeft Weeronline het neerslagtekort ook tijdens de afgelopen winter berekend.
Maandverwachting: zo warm wordt het in april
April maakt komende week een frisse start met kans op buien. In de tweede week van april wordt het waarschijnlijk droger, warmer en zonniger. Voor de tweede helft van de maand neigen de weermodellen naar normaal tot iets te zacht weer. Geen van de berekeningen komt met zeer zacht weer. De kans op een lange serie warme dagen met maxima van 20 graden of meer is dus klein.
Volgende week stroomt relatief koude lucht over ons land. Dit gaat gepaard met regenzones en buien. Bij deze buien is kans op een klap onweer, hagel en misschien valt in de nacht en vroege ochtend zelfs wat natte sneeuw. Doordat de Noordzee een graad warmer is dan normaal kunnen de buienwolken extra vocht opnemen en zwaarder uitpakken dan normaal.
Het wordt overdag 8-12 graden en ’s nachts ligt de temperatuur rond het vriespunt. Normaal liggen de maxima begin april op 10-13 graden en in de nacht op 3-5 graden.
Geleidelijk warmer
In de tweede week van april neemt de kans op normaal tot iets te zacht weer toe en daarbij lijkt het ook droger dan gebruikelijk te worden. Desondanks kan soms nog een neerslagzone passeren of een bui ontstaan. In de tweede helft van de maand verandert volgens de meeste weermodellen weinig. De maandgemiddelde temperatuur komt waarschijnlijk boven normaal uit en de neerslagsom wordt iets te laag tot normaal. Ook bij een normale hoeveelheid regen is het niet heel nat, want april is met gemiddeld over het land 44 mm de droogste maand in ons klimaat.
Trend naar de zomer
Het is nog te vroeg voor een zomerverwachting, maar de computerberekeningen gaan al wel zover dat we iets kunnen zeggen over de trend richting de zomer. Op dit moment schetsen alle weermodellen een vrij grote kans (60%) op warmer weer dan normaal in de mei, juni en juli. Daarbij kunnen er lange droge periodes zijn, maar doordat neerslagzones vanaf de oceaan ons land soms wel bereiken kan toch de normale hoeveelheid regen vallen.
Vorig jaar op twee na warmste april in ruim 300 jaar!
In 2018 leek het wel zomer in april. De gemiddelde temperatuur kwam in De Bilt uit op 12,2 graden tegen 9,2 graden normaal. In 2009 was het net zo warm en alleen 2007 en 2011 waren nog warmer met 13,1 graden. Op 19 april vorig jaar was het recordwarm met 27,4 graden in De Bilt en 29,6 graden in Lelystad. Ook op 7, 8 en 22 april werden officiële warmterecords genoteerd. Door een kletsnat slot werd april 2018 toch een natte maand. Er viel 74 mm tegen 44 normaal. Sinds 2001 was het niet zo nat geweest in april.
Bron:
Weeronline: Weerextremen nemen toe: kans op absoluut hitterecord stijgt
Weeronline: Nieuw groeiseizoen erft neerslagtekort van vorige zomer
Weeronline: Maandverwachting: zo warm wordt het in april