Henri Willig produceert sinds 1974 ambachtelijke kazen in eigen kaasmakerijen in Katwoude en Heerenveen. Deze kazen worden verkocht aan meer dan 35 landen. Daarnaast ontvangt het familiebedrijf jaarlijks miljoenen bezoekers in de 31 eigen Henri Willig- en Cheese & More-winkels en kaasboerderijen. Een succesvolle onderneming, actief door de hele keten van agri, food en retail heen. Hoe beleeft dit familieconcern de coronacrisis? Ben je als bedrijf dat zich in de verschillende schakels van de keten begeeft kwetsbaarder of juist robuuster? Directeur Wiebe Willig neemt ons mee aan de hand van zeven steekwoorden.
Kaasproductie
“Heerenveen is onze grote productielocatie, waar we onze vierenhalf kilo- en acht kilo-kazen maken van biologische en reguliere koemelk en geitenmelk. Die kazen zetten we voornamelijk af bij Nederlandse en Duitse supermarkten; plus nog een beetje export. Katwoude is veel kleiner. Daar produceren we de 400-grams babykazen die we verkopen in onze eigen winkels. Maar die zijn twee maanden dicht geweest. Daarom hebben we Katwoude tijdelijk volledig uit productie genomen. We reviseren daar nu de hele machinelijn.”
Melkinkoop
“Wekelijks kopen we 1,2 miljoen liter melk in. Dat gebeurt grotendeels via vaste afnamecontracten. Omdat we nu geen babykazen in Katwoude meer produceren, hebben we koemelk over. Dat verwerken we deels in Heerenveen tot kaas of verkopen we door, maar helaas wel tegen een verlies van soms wel 15 cent per liter. We hebben onze koeboeren gevraagd of ze vrijwillig minder melk willen leveren. Maar je vraagt ze dan in feite of ze een deel van het verlies willen dragen dus daar moet je voorzichtig mee zijn. Als de crisis straks voorbij is, wil je graag weer samen verder. Gelukkig draait de productie voor de supermarkten volop door. We maken voornamelijk Goudse-type kazen. Dat zijn kazen die vooral door kaasspeciaalzaken en supermarkten worden verkocht; meer dan bijvoorbeeld cheddar en mozzarella waarvan kaasfabrieken nu internationaal overschotten zien ontstaan.”
Vaste melkcontracten
“Door de combinatie van vaste melkcontracten en winkelsluitingen produceerden we plotsklaps meer kaas dan verwacht. Plankruimte wordt dan opeens een flessenhals. Een nieuwe kaas die uit het pekelbad komt móét op een plank komen te liggen om te rijpen, anders kun je hem weggooien. Het rijpen duurt minimaal vier weken. Gelukkig had onze plantmanager in Heerenveen in februari een vooruitziende blik, en hebben we extern extra opslag gehuurd. Pakhuisruimte is inmiddels een schaars goed geworden.”
Een nieuwe kaas die uit het pekelbad komt móét op een plank komen te liggen om te rijpen
Boerderijwinkels
“We hebben kaaswinkels in Amsterdam en acht andere Nederlandse steden. Daarnaast nog drie boerderijwinkels en drie winkels in Keulen, München en Wenen. De winkels draaiden in januari en februari nog twintig procent beter dan het jaar ervoor. De winkel op de Zaanse Schans merkte de invloed van het coronavirus in februari als eerste omdat daar veel Chinese toeristen komen. De winkels in Duitsland en Oostenrijk moesten medio maart op last van de overheid dicht. Uit eigen beweging hebben we de Nederlandse winkels op ongeveer hetzelfde moment gesloten. Een dichte winkel levert geen omzet op, dus vroegen we onze huisbazen om een tijdelijke korting van 50% op de huurprijs. Dat leverde wisselende reacties op. Een aantal zijn akkoord, sommige geven zelfs 75% korting, maar er zijn er ook die nog niet bereid zijn een korting toe te zeggen.”
Kaas naar de voedselbank
“Terwijl we aan het onderhandelen waren over huurkorting, zei een van de verhuurders tegen me: ‘geef de helft van de maandhuur maar in natura, dus als kaas, aan de voedselbank’. Dat zette ons aan het denken. Voor corona gaven we al regelmatig partijen kaas aan de voedselbanken weg. Door de crisis zijn momenteel ruim 35.000 gezinnen in Nederland voor hun eten en drinken afhankelijk van deze instellingen. Daarom bieden wij onze klanten nu tijdelijk de mogelijkheid om met bijna 58% korting een Goudse kaas te bestellen en te doneren aan een voedselbank in hun eigen provincie. Tegelijkertijd hou je zo onze kaasmakerij aan het werk zodat we een goede bestemming kunnen geven aan de melk van onze boeren. Als dank krijgt de klant een kortingscode van 30% op ons webshopassortiment. Het is wellicht ambitieus, maar het mooi zijn als we zo alle 35.000 gezinnen blij kunnen maken.”
Vacaturebord
“Van de ene op de andere dag hadden onze 350 winkelmedewerkers tijdelijk geen werk meer. Op ons intranet hebben we daarom een vacaturebord gemaakt; een interne marktplaats voor klussen. Iedereen kan aangeven of hij of zij werk te kort heeft of over heeft. Dat werkt fantastisch. Wat schoongemaakt moest worden is schoon, wat geschilderd moest worden is geschilderd. Dankzij het interne vacaturebord hebben we ons marketingteam – natuurlijk tijdelijk – kunnen opschalen van drie naar achttien mensen; daar zitten echte talenten tussen. Het team heeft zaken opgepakt die anders zouden blijven liggen; zoals filmpjes van het managementteam en publieksfilmpjes over hoe je een mooie kaasplank maakt. Het team is actiever geworden op sociale media, Amazon en Vakantieveilingen.nl. We doen mee aan Support your Locals en in onze webshop heeft het team de omzet kunnen verviervoudigen.”
De NOW-regeling pakte voor ons helaas niet goed uit
NOW regeling
“De NOW-regeling pakte voor ons helaas niet goed uit. Bedrijven ontvangen NOW -steun naar rato van de terugval van de omzet op concernniveau. De combinatie van onze bedrijven werkt echter nadelig uit voor de hoogte van de te ontvangen steun. Onze kaasmakerijen dragen met weinig personeelskosten en weinig winst relatief veel bij aan de omzet. Bij onze winkels is dat precies omgekeerd: veel personeelskosten, veel rendement maar een relatief lage bijdrage aan de groepsomzet. De NOW-regeling biedt wel de ruimte voor het indienen van een aanvraag op het niveau van een werkmaatschappij, maar dit is helaas alleen mogelijk voor bedrijven met een totale omzetdaling van kleiner dan 20%. Toch zijn we heel dankbaar dat de Nederlandse overheid de beurs trekt voor bedrijven die getroffen worden door de coronamaatregelen.
Daarnaast hebben regelmatig contact met onze ABN AMRO-accountmanager Jan Droppers over de situatie en maken we gebruik van de zes maanden uitstel die de zakelijke klanten van de bank hebben gekregen van de betaling van rente en aflossing. Gelukkig hebben we geen beroep hoeven doen op een noodkrediet; onze huidige kredietlijn en onze eigen reserves zijn op dit moment ruim genoeg.
In de 45 jaar dat ons familiebedrijf nu bestaat hebben we al vaker met economisch zwaar weer te maken gehad. Een pandemie is nog nooit blijvend gebleken. Corona is niet de eerste crisis, en zal ook niet de laatste zijn.”
