De omstandigheden in de pens van een koe moeten optimaal zijn om het voer goed om te zetten in melk. Een goede eiwit-energie verhouding is hierbij van belang net als de zuurtegraad (pH). De optimale pH voor de pens van een koe ligt tussen de 6-7. Mocht dit niet gehaald worden en er is sprake zijn van langdurige verstoorde pH-waarde, dan kunnen de kosten voor u als melkveehouder oplopen.
Wat is het risico van een verstoorde pH-waarde van de pens?
Bij een verstoorde pH-waarde in de pens is de pH onder de 5,8. Het risico ontstaat dan dat de noodzakelijke pens flora gedeeltelijk afsterft. Een probleem aangezien voor de omzetting van voer in bruikbare voedingsstoffen een gezonde pens flora essentieel is. De zuurtegraad in de pens bepaald de activiteit van alle micro-organismen die het voer afbreken in voedingsstoffen. Bij een lage pH in de pens kunnen zetmeel en suikers beter worden verteerd, maar vezels juist minder goed. Een niet wenselijke situatie aangezien juist deze vezels zo belangrijk zijn.
Uw koe neemt 70 – 80% van de energie op in de vorm van vluchtige vetzuren. De penspapillen nemen deze vluchtige vetzuren op. Bij aantasting van deze penspapillen door een verstoorde zuurtegraad van de pens (pH <5,8) kan uw koe minder vluchtige vetzuren opnemen. Bovendien gaat het herstel van de penspapillen erg langzaam. Dit alles heeft een negatieve invloed op de voerefficiëntie, iets wat u niet wilt als melkveehouder. Bij een verstoorde pH-waarde worden tevens de vezels trager verteerd. Ook dit heeft een negatieve impact op de conditie van de koe.
Herkauwen en speekselproductie op peil houden
Koolhydraten in het voer worden in de pens omgezet in vluchtige vetzuren. Als de aanmaak van deze vetzuren groter is dan de opname, dan daalt de pH. Dit wordt gecompenseerd door het stofje bicarbonaat, dat van nature voorkomt in het speeksel. Om het herkauwen en de speekselproductie te stimuleren moet er voldoende structuur in het voer zitten. Als een koe onvoldoende structuur binnenkrijgt, gaat zij minder herkauwen (<60 slagen per herkauwbrok) en dan daalt de speekselproductie. Iets wat niet wenselijk is, omdat dit als gevolg heeft dat er minder speeksel-bicarbonaat wordt aangemaakt.
Hoe herken je een verstoorde zuurtegraad van de pens?
Een verstoorde pH-waarde in de pens kunt u herkennen aan dunne mest, onverteerde mest en zuur geurende mest. Ook liggen koeien met de kop op de pens, omdat ze ongemak ervaren en hebben ze een dof haarkleed. Verder is voldoende ligtijd belangrijk, want dit verhoogt de penswerking van de koe. In de eerste drie maanden van de lactatie krijgt 20% van de melkkoeien te maken met een verstoorde zuurtegraad van de pens.
Langdurig schade van een verstoorde pH waarde
Wanneer de pens langdurig instabiel is gaat de weerstand en conditie achteruit en daarnaast ook de vruchtbaarheid. Vaak zie je dan ook klauwproblemen ontstaan. Tevens treedt er meer hoorngroei op, dit onder invloed van hormonen. Deze koeien op tijd bekappen is van belang, om klauwgezondheidsproblemen te voorkomen. De kosten van langdurige verstoorde zuurtegraad kunnen zelfs oplopen van €200-€300 per koe per jaar. Iets wat bij een gemiddeld melkveebedrijf al snel naar de duizenden euro’s gaat. Naast de diergezondheid is dit een tweede reden om dit probleem ten allen tijden te willen voorkomen. Als uw koe eenmaal een verstoorde pH-waarde in de pens heeft gehad, blijven de penswand en penspapillen extra gevoelig voor een lage pH. Waardoor de verstoorde pH-waarde eerder optreedt. Het is daarom extra belangrijk om het probleem te voorkomen met behulp van de Booster oplossingen van AHV.
Bos veehouderij: In 2016 zijn we begonnen met de AHV Booster Tablet om de koeien die het nodig hadden beter in hun energie te krijgen. Het gaat hierbij om koeien die problemen ervaarde vanwege de negatieve energiebalans en de invloed hiervan op bijvoorbeeld de pens. Ons doel is om deze problemen in de toekomst te voorkomen.
AHV International ontwikkelt én produceert innovatieve diergezondheidsoplossingen, op basis van de quorum sensing wetenschap. Wilt u meer informatie of een vrijblijvende afspraak maken met een specialist in uw regio? Klik hier en bekijk onze programma’s.
Direct contact opnemen met onze specialisten? Dat kan. Klik hier en ga naar onze specialisten in het veld.
