De vroege voorjaarskuilen hebben een pittig karakter en op veel bedrijven wordt de nieuwe maiskuil al geopend. Pensverzuring ligt op de loer dus er wordt al driftig gesleuteld aan de stalrantsoenen. Juist in deze situaties ondersteunen levende gisten en/of een buffer de penswerking.
De voorjaarskuilen van dit jaar verbreken alle records. Een gemiddelde voorjaarskuil bevat 967 VEM, zo’n 130 gram suiker per kg droge stof en heeft een hoge verteringscoëfficiënt. *) De maisopbrengst van vorig jaar was een stuk lager dan normaal. Hierdoor zijn veel bedrijven al aan de laatste mais van vorig jaar bezig en zal er sneller verse mais gevoerd gaan worden. Deze is vaak nog niet goed geconserveerd en werkt meer op de pens dan op darmniveau waardoor de kans op pensverzuring toeneemt.
Plat gewaaide maispercelen
De najaarsstorm van half september heeft veel percelen mais platgelegd. Vaak is deze mais onrijp de kuil ingegaan. Dit betekent dat deze maiskuilen niet alleen nat zijn maar ook een hoog aandeel onbestendig zetmeel bevatten. Deze mais werkt enerzijds sterk op de pens en anderzijds is de herkauwactiviteit bij dergelijke kuilen minder. Twee ingrediënten die het risico op pensverzuring in de hand werken.
Grote schadepost
Bij pensverzuring daalt de pH in de pens waardoor deze niet meer optimaal functioneert. Dit wordt veroorzaakt door een te snelle fermentatie van zetmeel en suiker. Hierdoor ontwikkelen zich in de pens bacteriën die melkzuur vormen. Andere bacteriën worden gestimuleerd eiwitten af te breken en gifstoffen te vormen. De kosten van pensverzuring kunnen oplopen tot wel € 40,- per dier per maand en is daarmee een van de grootste schadeposten op een melkveebedrijf. Door een matige vertering daalt de melkproductie zo’n 1 tot 3 kg per dag. Daarnaast wordt de weerstand aangetast en klauwproblemen in de hand gewerkt.
Vaker en structuurrijk voeren
Koeien zijn behendig in het sorteren van voer waardoor pensverzuring ontstaat. Het voeren van een homogeen gemengd rantsoen en vaker kleine hoeveelheden voeren, verkleint het risico op pensverzuring. In een ideale situatie verschijnt een koe 12 keer per dag aan het voerhek om te vreten. Vaak wordt dit niet gerealiseerd door te weinig vreetplaatsen of belemmeren klauwproblemen de gang naar het voerhek. Met een hoger aandeel structuur in het rantsoen herkauwt het dier meer en produceert zo meer natriumbicarbonaat. Hou hierbij wel het energieniveau en eiwitdichtheid van het rantsoen in de gaten.
Effectieve maatregelen
Levende gisten stimuleren de celwandbacteriën en de bacteriën die melkzuur omzetten in propionzuur. Hierdoor wordt het voer beter verteerd en schommelt de pH in de pens minder. Een bufferproduct verhoogt de pH in de pens en de darmen zonder de bacteriepopulatie in de pens te beïnvloeden. Natriumbicarbonaat is een buffer met kortdurende werking. De koe heeft echter behoefte aan een langdurig werkende buffer zoals FarmPEQ® Buffer. Dit aanvullend buffermengsel is samengesteld uit verschillende soorten buffer die de mineralenhuishouding niet verstoren. Hierdoor kan FarmPEQ Buffer uitstekend naast een mineralenmengsel worden gevoerd en is het veel effectiever dan natriumbicarbonaat alleen. Een dosering van 140 gram per dag is vaak voldoende. Levende gisten en FarmPEQ Buffer versterken elkaars werking en kunnen probleemloos naast elkaar ingezet worden.
*) bron Eurofins Agro
