Rift Valley fever is een ernstige virusziekte die zowel dieren (vooral herkauwers) als mensen kan treffen. Nadia Oreshkova ontwikkelde een vaccin tegen de ziekte. Door het inbouwen van stukjes van andere ziekteverwekkers kan het ook als vaccin tegen die andere ziektes gebruikt worden. Bovendien is het veilig, omdat het niet kan spreiden. Die eigenschappen maken dit vaccin uniek in vergelijking met heel veel andere potentiële vaccins.
Uitbraken van Rift Valley Fever hebben een grote impact op de dierhouderijsectoren en aanverwante sectoren in de getroffen regio’s, met ernstige socio-economische gevolgen. Het virus is momenteel beperkt tot het Afrikaanse continent en het Arabisch schiereiland. Globalisering, klimaatsveranderingen en de wereldwijde aanwezigheid van muggen die in staat zijn om het virus over te dragen vormen een groot risico voor verdere verspreiding van het virus naar nieuwe gebieden. Het is dus zaak een veilig, effectief en betaalbaar vaccin te ontwikkelen voor zowel de huidige besmette gebieden als gebieden die bedreigd worden door het virus.
Nadia Oreshkova ontwikkelde eerst een niet-spreidende variant van het virus, afgekort als NSR. NSR-deeltjes kunnen zichzelf niet vermenigvuldigen, en daardoor zich niet verspreiden, en zijn dus intrinsiek veilig. Een NSR-vaccin bleek een zeer effectief beschermingsmiddel tegen een infectie met Rift Valley fever virus in schapen en muizen. Een influenza-vaccin gebaseerd op NSR, in de neus toegediend, bleek zeer effectief in het voorkomen van een influenzainfectie. Hiermee toonde de promovenda ook aan dat dit vaccin goed via de slijmvliezen kan worden toegediend. Een anti-tumor vaccin gebaseerd op NSR bleek ook effectief in het opruimen van tumorcellen. Het zou dus ook van nut kunnen zijn in de behandeling van kanker.
Om meer inzicht te verkrijgen in de moleculaire basis van de effectiviteit van NSR, bestudeerde ook de interactie tussen NSR en dendritische cellen (cellen die een rol spelen in de eerste reactie van het immuunsysteem). Ze ontdekte dat niet alleen de NSR-geïnfecteerde dendritische cellen, maar ook de niet-geïnfecteerde, zogenaamde “bystander”-dendritische cellen, een belangrijke rol spelen in de door NSR opgewekte immuniteit.
Meer informatie
Universiteit Utrecht
Heidelberglaan 8
3584 CS Utrecht
T.: +31 (0)30 2533550
W.: www.uu.nl
