In de land- en tuinbouwsector neemt de werkgelegenheid al jaren af. Ook de komende jaren zet de banenkrimp in deze sector door. Tussen 2016 en 2020 gaat het naar verwachting om een daling van ruim 7 duizend voltijdbanen. Vooral onder agrarische ondernemers gaat de krimp hard. Het aantal WW-uitkeringen stijgt en de concurrentie onder werkzoekenden is met name in de winterperiode hoog.
Ondanks de banenkrimp ontstaan er voor een aantal beroepen ook kansen in de sector, zoals voor hoveniers en specialisten in de plantenteelt. Dit staat in een gepubliceerd UWV-rapport over de agrarische sector.
Sinds het jaar 2000 is het aantal banen van agrarisch bedrijfshoofden en meewerkende gezinsleden met bijna 40 procent gedaald. Het gaat om een verlies van 51 duizend voltijdbanen. Tot 2020 voorspelt UWV een verdere banenkrimp voor agrarisch ondernemers van 6 procent. Ook de werkgelegenheid voor vaste werknemers blijft de komende jaren dalen. Het aantal voltijdbanen voor werknemers neemt tussen 2016 en 2020 naar verwachting met 3 procent af. De dalende werkgelegenheid is onder andere het gevolg van mechanisering en technologische innovatie. Hierdoor slaagt de sector erin om steeds meer te produceren met minder arbeid.
Inzet flexibele krachten door hoge mate seizoenswerk
De inzet van flexibele arbeidskrachten in de land- en tuinbouw is sinds het jaar 2000 met 90 procent gestegen. Tegenwoordig bestaat bijna een vijfde van de werkgelegenheid in de agrarische sector uit flexibele krachten. De helft van het aantal agrarische bedrijven zet uitzendkrachten in. Hierbij gaat het vaak om seizoensarbeiders die tijdelijk worden ingezet voor oogstwerk.
Door de hoge mate van seizoensarbeid neemt het aantal WW-uitkeringen in de land- en tuinbouwsector flink toe in de wintermaanden. In deze periode is voor veel arbeidskrachten geen werk: “De herhalingswerkloosheid is groot in de agrarische beroepsgroep”, stelt arbeidsmarktonderzoeker Freek Kalkhoven van UWV. “In het voorjaar en in de zomermaanden stijgt de vraag van arbeid weer en nemen de kansen op werk vanuit de WW toe. Hierdoor komen mensen met een WW-uitkering uit de agrarische sector relatief makkelijk weer aan het werk”, aldus Kalkhoven.
Kansen voor hoveniers en teeltspecialisten
UWV ziet binnen de sector goede kansen op werk voor hoveniers en teeltspecialisten. Het aantal vacatures voor hoveniers is de afgelopen periode sterk toegenomen. Er worden meer nieuwbouwwoningen gebouwd waarbij hoveniers worden ingehuurd en particulieren kiezen er vaker voor om de aanleg en het onderhoud van de tuin niet zelf te doen. In het voorjaar is er zelfs een tekort aan hoveniers. Dit geldt ook voor teeltspecialisten, bijvoorbeeld in de bloembollenteelt. Hierdoor zijn de kansen in deze beroepen voor schoolverlaters en werklozen gunstig.
Over de UWV Sectoranalyses
UWV maakt samen met werkgevers- en werknemersorganisaties, VNG en arbeidsmarktdeskundigen analyses van sectoren en beroepsgroepen. De sector- en beroepenbeschrijvingen bieden een actueel beeld van de tekorten en overschotten op de arbeidsmarkt.