Melkveehouders die meer koeien op het bedrijf hebben lopen dan waar ze fosfaatrechten voor hebben, worden in het vervolg op een zelfde manier aangepakt als hun collega's uit de pluimvee- en varkenshouderij met te weinig dierrechten, aldus minister Schouten.
Het fosfaatrechtenstelsel is bedoeld om de productie van fosfaat door melkvee te beperken. Ondernemers mogen onder het fosfaatrechtenstelsel gedurende een kalenderjaar niet meer fosfaat met melkvee produceren dan het op hun bedrijf rustende fosfaatrecht. Dit is vastgelegd in artikel 21b van de Meststoffenwet. Het is de verantwoordelijkheid van ondernemers zelf om hieraan te voldoen. Tegelijkertijd is het voor de sector als geheel van groot belang dat individuele ondernemers binnen hun fosfaatrechten produceren. Als dit niet gebeurt, brengt dat het risico met zich mee dat het fosfaatproductieplafond of het stikstofproductieplafond wordt overschreden. Dat risico mogen we niet lopen. Minister Schouten wil voorkomen dat een extra generieke korting moet worden toegepast op alle fosfaatrechten van niet grondgebonden melkveehouders.
Bij de totstandkoming van de wet heeft de wetgever ervoor gekozen het fosfaatrechtenstelsel, overeenkomstig de handhaving van de dierrechtenstelsels, strafrechtelijk te handhaven op basis van de Wet op de Economische delicten. Ook voor de zwaarte van de strafrechtelijke sancties is daarmee voor het fosfaatrechtenstelsel en de dierrechtenstelsels voor varkens en pluimvee één lijn getrokken.
Inspecties door de NVWA
De NVWA werkt op basis van een analyse die in nauwe samenwerking met RVO.nl wordt uitgevoerd. Hierbij wordt gebruik gemaakt van onder andere de gegevens uit I&R rundvee, door zuivelondernemingen aangeleverde gegevens, het op het bedrijf rustende fosfaatrecht en andere bij RVO.nl geregistreerde data ten behoeve van de mestwetgeving. Op basis van deze eerste analyse en eventuele bevindingen uit andere inspecties selecteert de NVWA bedrijven voor nader onderzoek. Deze analyse zal vanaf medio maart 2019 worden uitgevoerd. De gegevens van de zuivelondernemingen over de hoeveelheid geleverde melk zijn namelijk eind februari beschikbaar voor de handhavende instanties.
Voor ondernemers is het van belang om te beseffen dat de NVWA naast de gerichte controles ook bij andere inspecties op de mestwetgeving overtredingen op het fosfaatrechtenstelsel vast kan stellen. De NVWA mag bij een controle overigens meer dan één jaar terugkijken. Met betrekking tot het toezicht op de naleving van het fosfaatrechtenstelsel kan er in 2019 nog geen sprake zijn van terugkijken, omdat het fosfaatrechtenstelsel pas sinds 2018 van kracht is. Maar ook in latere jaren kan de NVWA dus nog constateren dat een ondernemer in 2018 meer melkvee hield dan mocht op basis van de fosfaatrechten. Indien de NVWA bij de controle een overtreding constateert, wordt een proces verbaal opgemaakt dat aan het Openbaar Ministerie (OM) wordt gestuurd. Het OM beslist of wordt overgegaan tot vervolging en welke strafeis wordt gehanteerd. De strafrechter beslist of een straf wordt opgelegd en bepaalt de daadwerkelijke hoogte van de straf. De gerechtelijke procedures met betrekking tot overtredingen in het kalenderjaar 2018 kunnen daarom ook doorlopen tot na 2019.
Hulpmiddelen voor ondernemers om regie in eigen handen te houden
Het is van essentieel belang dat ondernemers gedurende het gehele jaar zelf goed toezicht blijven houden op hun bedrijfsituaties. Hierbij gaat het zowel om de hoeveelheid rechten als waar het gaat om de fosfaatproductie. Hiervoor zijn een aantal hulpmiddelen beschikbaar:
- Via Mijn RVO.nl kunnen ondernemers hun beschikkingen over bestreffende fosfaatrechten inzien en heeft men via de zuivelondernemers inzicht in de actuele melkleveringen.
- Beschikbare private instrumenten zoals een Fosfaatplanner die ondernemers een beeld geven van hoe hun fosfaatproductie er in een jaar uit zal gaan zien.
- RVO.nl komt op kort termijn met een applicatie waardoor ondernemers op elk willekeurig moment eenvoudig het aantal rechten dat zij in een jaar kunnen benutten kunnen raadplegen.
"Ondernemers moeten ervoor zorgen dat de fosfaatproductie op bedrijf in evenwicht is met de hoeveelheid rechten"
Minister Schouten: "Ik realiseer me dat de implementatie van het fosfaatrechtenstelsel voor veel ondernemers tot veranderingen in hun bedrijfsvoering leidt. Het is echter in het belang van elke ondernemer, maar zeker ook van de sector als geheel, dat het fosfaatrechtenstelsel wordt nageleefd. Ik wil ondernemers daarom oproepen om ervoor te zorgen dat de fosfaatproductie op bedrijf in evenwicht is met de hoeveelheid rechten."
Bron: RVO
