Zes Nederlandse melkveehouderijen gaan gezamenlijk activiteiten ondernemen om de melkproductie in Oeganda op een hoger peil te brengen. Tegelijkertijd proberen ze hun eigen afzetmarkt te vergroten. Financiële steun van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) helpt het cluster bij dit project.
De melkproductie in Uganda is in ontwikkeling. De klimaat- en bodemomstandigheden zijn in delen van het land uitstekend voor deze sector, vooral in de hogere delen in het zuidwesten en westen van het land. De laatste jaren is fors geïnvesteerd in de bouw van moderne zuivelfabrieken. Hierdoor neemt de vraag naar een regelmatige aanvoer van melk van goede kwaliteit toe. Dit geeft een stimulans aan de sector. De verwachting is dat de omvang van de zuivelsector in Uganda binnen enkele jaren groter is dan in buurland Kenia, het land dat van oudsher bekend staat als een van de belangrijkste zuivellanden in Afrika.
Gezamenlijke marktstrategie
Een van de bedrijven uit het impactcluster is Bles Dairies Consultancy (voorheen The Friesian) uit Leeuwarden, een bedrijf dat in meer Oost-Afrikaanse landen actief is op het gebied van advisering en training. Woordvoerder Martin de Jong is enthousiast over de kansen en mogelijkheden van de gezamenlijke inzet van het bedrijvencluster. “De zes partners zijn allemaal al actief in Uganda. Kerndoel van onze gezamenlijke marktstrategie is om onze positie daar te versterken.”
"In Uganda ontbreekt het voornamelijk aan praktische vaardigheden. Juist daar gaan wij ons op concentreren"
Betere kwaliteit melk
Dat lukt volgens De Jong alleen als de activiteiten die in de komende drie jaar door de bedrijven worden ondernomen daadwerkelijk leiden tot verhoging van de melkproductie, een betere kwaliteit melk en dus tot een winstgevende melkveesector. “De vraag naar technologie, kennis en vaardigheden in de Ugandese zuivel neemt toe, zowel onder melkveehouders als bij coöperaties en zuivelfabrieken. Aan die vraag kunnen wij voldoen. Het is aan ons om te bewijzen dat een investering leidt tot een aanmerkelijk hogere verdiencapaciteit. Dat gaat lukken, ik heb daar geen twijfels over.”
Uitbetaling naar kwaliteit
Bles Dairies Consultancy is al een aantal jaren actief in Uganda. In samenwerking met ontwikkelingsorganisatie SNV is gewerkt aan de implementatie van een uitbetalingssysteem waarbij melkveehouders een hogere melkprijs ontvangen als zij melk leveren van betere kwaliteit.
Dit systeem is in drie regio’s van Uganda ingevoerd en wordt inmiddels landelijk uitgerold. Volgens De Jong leidt deze systematiek – in de Nederlandse zuivel is hier al decennia ervaring mee opgedaan – tot een snelle kwaliteitsverbetering van de melk. Dit vergroot ook de kansen van de Ugandese zuivelindustrie op exportmarkten.
Voorlichting en training
De kernactiviteiten van de zes bedrijven in de komende drie jaar zijn vooral gericht op voorlichting, training en velddemonstraties. De doelgroep bestaat uit middelgrote en grote melkveehouders en vertegenwoordigers van boerencoöperaties en zuivelfabrieken. Drie gebieden zijn uitgekozen waar het cluster actief wordt: de Mbarara-regio in het zuidwesten, het merengebied in West-Uganda en de regio rond de hoofdstad Kampala.
Learning by doing
Plan is om trainingscentra te ontwikkelen en praktijkdemonstraties te geven. Hierdoor moet de melkproductie op de bedrijven van de deelnemers met 50% tot 100% stijgen. De Jong spreekt over learning by doing. “Informatie over bijvoorbeeld klauwbehandeling kun je op internet vinden, maar dat wil niet zeggen dat je dan op een goede manier klauwen kunt bekappen. Het ontbreekt in Uganda vooral aan praktische vaardigheden. Juist daar gaan wij ons op concentreren. En dat op velerlei gebied, van genetica tot ruwvoerwinning en koeling van de melk.”
Kick-off van driejarig project
Onlangs is het project officieel van start gegaan. De kick-off vond plaats bij Ante BV, een van de zes deelnemende bedrijven, in het Overijsselse Mariënheem. Elf vertegenwoordigers uit de Ugandese zuivelsector waren hierbij aanwezig. Het project heeft een looptijd van drie jaar. Van de kosten neemt RVO 50% voor zijn rekening. De zes partnerbedrijven betalen de andere helft van de kosten.
