Tijdens de EiwitChallenge gingen zestien jonge agrariërs aan de slag met de teelt van veldbonen. Alle deelnemers zijn lid van het Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt. De aftrap van deze challenge was op 28 februari 2023 en de prijsuitreiking werd gehouden op 6 december jongstleden. De focus van de challenge lag vooral op het vergroten van de teeltkennis, uitwisselen van informatie onder de jonge boeren en het verder verduurzamen van de teelt.
De challenge werd ook gehouden om het areaal van de zomer- en winterveldbonen te vergroten. In Nederland worden al concrete stappen gemaakt naar de zelfvoorziening in de productie van plantaardig eiwit. De organisatie van de challenge wilde jonge agrariërs graag kennis laten maken met de teelt en samen werken aan optimalisatie en rentabiliteit binnen een toekomstbestendigde landbouw.
De teelt van veldbonen voor de productie van eigen eiwit past goed binnen de bestaande eco-regeling waarmee straks een extra vergoeding bovenop de basishectarepremie mogelijk wordt. Ons klimaat is uitermate goed voor het verbouwen van de veldbonen. Ook in eiwitopbrengst per hectare is de veldboon het beste lokale alternatief voor importsoja, zo werd tijdens de prijsuitreiking nog eens benadrukt.
De EiwitChallenge werd georganiseerd op initiatief van Nederlands Agrarisch Jongeren Kontakt (NAJK) en veredelingsbedrijf Limagrain. Het NAJK is de organisatie die de belangen van agrarische jongeren in Den Haag en Brussel behartigt, maar ook actief handvatten bied tot ontwikkeling en beter ondernemerschap. Daarnaast verzorgt het NAJK verschillende leertrajecten voor jonge agrariërs.
Hoe verliep de teelt?
Het was geen optimaal jaar voor het telen van veldbonen. Er waren periodes waarin bovengemiddeld veel regen viel, maar ook periodes met veel droogte. “Dit jaar hebben wij ook veel extreem weer ervaren, zoals storm Poly”, vertelt Martijn van Overveld, productmanager Akkerbouw van Limagrain. “Deze storm heeft ook de telers getroffen. Sommigen hadden last van geknakte en beschadigde veldboonplantjes.”
De inzaaiperiode was ook bijzonder lang dit jaar. De optimale inzaaiperiode voor zomerveldbonen ligt tussen februari en medio-april, maar dit jaar is er tot juni nog ingezaaid. Het was dus een ware challenge om dit jaar de veldbonen te telen. Toch is het alle telers gelukt om, ondanks de uitdagende omstandigheden de veldbonen te oogsten.
De grote EiwitChallenge-winnaar
In de EiwitChallenge konden punten worden behaald voor de betrokkenheid/interactie, bodem, opkomst, ontwikkeling, oogst en opslagmanagement. In totaal konden er maximaal 94 punten worden gehaald. Diegene die in de top drie terecht waren gekomen maakten kans op een muziekbox, een smartwatch en voor de winnaar was er een verzorgde studiereis naar het Verenigd Koninkrijk.
De grote winnaar van de EiwitChallenge 2023 is Rik van der Weele uit De Steeg (Gelderland). Hij scoorde maar liefst 91 van de 94 punten: “Ik had echt niet verwacht om te gaan winnen… dit is zeker een motivatie om door te gaan met het telen”, vertelt de verraste teler.
Van der Weele werd tot winnaar gekroond dankzij zijn goede onkruidbestrijding, ongediertebestrijding en slimme gewasbescherming. Dit zijn belangrijke aspecten bij de veldbonenteelt.
Van der Weele is de trotse eigenaar van Akkerbouw- en Melkveebedrijf Van der Weele in De Steeg. Hij oogstte op 11 augustus 4,5 hectare winterveldbonen. Naar schatting had hij zo’n vijf ton veldbonen per hectare. Het was zijn vierde jaar dat hij veldbonen teelde.
Op de tweede plaats is Gerben Boom uit Babyloniënbroek (Noord-Brabant) geëindigd. Hij scoorde 84 punten en heeft daarmee een Samsung Galaxy smartwatch gewonnen. De derde plaats was voor Leon Heijink uit Laren (Gelderland) met 83 punten. Hij is de trotse winnaar van een muziekbox.
Nieuwe challenge: de MaisChallenge
Nu de EiwitChallenge is afgelopen en een groot succes was, is de volgende challenge aangekondigd: de MaiChallenge. Je kunt je nu inschrijven voor de MaiChallenge via https://www.najk.nl/maischallenge. Inschrijven kan tot en met 31 januari 2023.
Tekst: Selina Rolvink
Beeld: Kim Sjoers