De consumentenprijsindex (CPI) van zuivel is in mei 2023 op 153 punten (2015=100) uitgekomen. De CPI is vanaf februari stabiel. De producentenprijsindex (PPI) en index af boerderij zijn in de afgelopen twee maanden juist verder gedaald, respectievelijk met 2 procent en 14 procent naar 134 en 123 punten. De prijzen van melk en zuivel zijn in 2022-2023 relatief hoog ten opzichte van de voorgaande jaren. Hoge prijzen van energie en voer hebben de prijzen van zuivel opgestuwd.
Zuivel in de winkel
De consumentenprijsindex (CPI) van zuivel is in mei 2023 op ongeveer 153 punten (2015=100) geëindigd. De CPI is vanaf februari stabiel gebleven. De afzonderlijke zuivelproducten laten in deze periode verschillende ontwikkelingen zien. Zowel verse halfvolle en magere melk als yoghurt zijn met 1 procent in prijs gedaald. Houdbare melk is met 4 procent in prijs gestegen. Kaas en kwark, en overige zuivelproducten zijn op hetzelfde prijsniveau gebleven. De consumentenprijsindex van zuivel is relatief hoog en ligt in mei 2023 23% hoger dan in mei 2022.
Producentenprijs voor zuivel
De producentenprijsindex voor zuivel (PPI) is in mei 2023 op 134 punten uitgekomen, wat 2 procent lager is dan in maart. De daling van de PPI is al in oktober 2022 ingezet. Tussen oktober 2020 en oktober 2022 zijn de prijzen van zuivel zowel op de binnenlandse als op de buitenlandse markt gestegen. In de maanden oktober 2022 – mei 2023 zijn de Nederlandse prijzen harder gedaald (-12 procent) dan de buitenlandse (-6 procent). De PPI ligt in mei 2023 13 procent hoger dan in mei 2022.
Melkprijs af boerderij
De prijsindex af boerderij is in mei uitgekomen op 123 punten. De prijzen af boerderij zijn in de eerste vijf maanden van 2023 relatief scherp gedaald. De index staat 14 procent lager dan maart 2023, en 32 procent lager dan de absolute recordhoogte in december 2022. De prijsdalingen in het voorjaar passen in een normaal seizoenspatroon. Daarbij horen ook prijsstijgingen na het voorjaar. In 2022 waren de melkprijzen bijzonder hoog.
Vanaf halverwege 2020 waren de prijzen af boerderij verdubbeld. De prijsstijgingen in voorjaar van 2021 en van 2022 hoorden niet in het seizoenspatroon. Die hogere prijzen hebben tot meer melkaanvoer geleid, wat druk op de prijzen heeft gezet. Een scherpe daling in de eerste maanden van 2023 heeft de prijsindex naar het niveau van eind 2021 gebracht. De index ligt in mei 2023 ongeveer 19 procent lager dan in 2022.
Marktverstoringen door oorlog in Oekraïne
De belangrijkste reden voor de prijsstijgingen in zuivel zijn marktverstoringen door de oorlog in Oekraïne na de Russische invasie in februari 2022 en de daaropvolgende internationale sancties tegen Rusland en Belarus. Met name de prijzen van energie en voer zijn in de eerste maanden na de invasie enorm gestegen. De marktverstoringen door de oorlog volgen de verstoringen tijdens de coronapandemie in 2020-2021 op. De pandemie leidde juist tot lage af-boerderijprijzen. De prijsstijgingen van de voedselgrondstoffen op de wereldmarkten zijn al in de loop van 2021 ingezet.
Bron: Agrimatie