“Onkruiden zeggen iets over staat van perceel”

Plant- en ziektebeeldherkenning is een belangrijk onderdeel als het gaat om de lessen over gewasbescherming bij Aeres mbo in Leeuwarden. Staan in het tweede en derde jaar het behalen van de verplichte spuitlicenties I en II centraal, in het eerste jaar wordt er volgens docenten Douwe Anema en Auke Graafstra al uitgebreid aandacht gegeven aan kennis over onkruiden. “Wij leiden de loonwerkstudenten niet voor niets op als adviseur en volwaardige gesprekspartners.”

Welke onkruiden staan er in een perceel? Wat zijn probleemonkruiden? Hoe ruim ik die vervolgens op? Het zijn de basisvragen die van toepassing zijn bij gewasbescherming. Volgens Douwe Anema zijn die cruciaal. Hij heeft een achtergrond als scheikundedocent en volgens hem geeft het beeld op het perceel ook informatie over de bodem. “Straatgras betekent bijvoorbeeld dat er te veel stikstof in de bodem aanwezig is. Varkensgras is vaak een teken van een slechte structuur. Als je dat soort zaken herkent, dan weet je ook dat je bijvoorbeeld mechanisch moet wieden om lucht in de grond te krijgen. Dit kan een bespuiting besparen.”

Innovaties

Auke Graafstra is het met zijn collega eens. “We proberen de loonwerkstudenten bij te brengen dat het grijpen naar gewasbeschermingsmiddelen de allerlaatste optie moet zijn. Dat kan ook als je kijkt naar de praktijk en de huidige standaard van mechanische onkruidbestrijding. We zijn met de leerlingen naar de Boerderij van de Toekomst geweest. Als je ziet wat daar allemaal voor innovaties waren…”

Anema constateert dat bij de vooropleiding het niveau wat betreft scheikunde vaak zwaar onder de maat is. Tel daar bij op dat veel loonwerkstudenten ook vooral geïnteresseerd zijn in ‘brede banden’ en ‘mooie machines’. “Maar het besef wat er gebeurt op een perceel en waar dat door komt, is zo belangrijk. Realiseer je wat de rol van fotosynthese is en probeer de structuur te verbeteren. Daar zie je wel een verschil met akkerbouwstudenten, die daar veel meer affiniteit mee hebben.” Als loonwerker heb je met die kennis echter wel een kans om je te onderscheiden.

Scheikundige blik op percelen

De scheikundige blik op percelen moeten loonwerkers ook hebben als het gaat om grasland. “Ridderzuring is een mooi voorbeeld. De leerlingen moeten herkennen of het een zaadhoudend of wortelonkruid is. Hoe krijg je die vervolgens kapot? Uiteindelijk moet de wortel geplaagd worden. Zo’n bewerking moet je doen nog voor dat die in het zaad zit, want dan ben je te laat. En ga je plaatsspecifiek spuiten, kies je dat voor een volveldse aanpak waarmee je ook direct andere gewassen pakt, of doen je mechanisch?” Volgens Anema en Graafstra is ridderzuring uiteindelijk een managementprobleem. “Als je perceel vol zit, heb je gewoon te laat ingegrepen.”

Achter iedere handeling een gedachte

Anema: “De studenten moeten zich realiseren dat er achter iedere handeling die ze uitvoeren, een gedachte zit. Ze moeten bezig zijn met flora en fauna. En nee, er is geen natuur in Nederland, maar het zijn wel mooie gebieden in deze postzegel waar we op moeten passen.” Gewasbescherming maakt daar deel van uit. “Dat proberen we de studenten bij te brengen”, aldus Graafstra. “We zijn blij dat het bedrijfsleven ons hierbij helpt. We worden hartelijk ontvangen bij importeurs van spuitmachines, waar de laatste stand van zaken met doppen en andere technieken wordt uitgelegd. Dat is belangrijk omdat een loonwerker allang niet meer wegkomt met op afroep werkzaamheden uitvoeren. Uiteindelijk leiden we onze studenten daarom op als adviseurs en volwaardige gesprekspartner van hun klanten.”

Uit de schoolbanken

‘Uit de schoolbanken’ is een rubriek die een brug wil slaan tussen onderwijs en praktijk. Afwisselend worden hier actualiteiten en activiteiten belicht van de loonwerkopleidingen van Yuverta (Zuid-Nederland) en Aeres (Noord-Nederland).

Hét vakblad voor de agrarische loonwerker

Tekst: Martin de Vries
Beeld: Aeres MBO