Als de BSK, of zelfs de gemiddelde dagproductie het celgetal overschrijdt, dan weet je dat het niet alleen met de productie wel goed zit. Met ruim 30 jaar eersteklas melk, een celgetal van gemiddeld 64.000 en minder dan 10% mastitisgevallen heeft VOF de Bruin de uiergezondheid prima voor elkaar.
Foto: Wout en Daniel de Bruin (fotograaf: Feenstra fotografie)
Met gezonde uiers naar topprestaties
‘Ritme is belangrijk’, stelt Daniël en daarom wordt elke dag in Giessenburg om 06.00 en 18.00 uur de melkmachine gestart. Samen met zijn vader Wout runt hij het Zuid Hollandse melkveebedrijf dat naast 110 melkkoeien, 60 stuks jongvee ook nog 20 schapen telt. Afgelopen jaar overschreed de BSK regelmatig het celgetal en kwam het zelfs voor dat gemiddelde dagproductie met 36,4 kg melk hoger was dan het celgetal dat op 34(000) bleef steken. Ondernemers hechten veel waarde aan een goede uiergezondheid, wat wordt bereikt met hygiënisch werken en het maken van de juiste keuzes. Om de spenen te reinigen worden TeaterClean® vochtige voorbehandelingsdoekjes gebruikt. ‘Voor de reinheid zijn die doekjes echt perfect. Soms lijken de spenen schoon, maar als je na het gebruik het doekje ziet is die echt wel vies. Je ziet duidelijk verschil’, is ook de ervaring van zijn tweelingbroer Wouter die de doekjes ook regelmatig gebruikt op het bedrijf wat hij samen met Teus van Dijk runt.
UDDERgold® achter de hand
Waar de veehouders eerder voorbehandelden met een voorschuimmiddel, zijn ze in het voorjaar van 2016 overgestapt op TeaterClean. ‘Eerder moesten we een voorschuim en papier kopen, nu alleen de doekjes dus qua kosten zijn we nu niet duurder uit. Daarbij scheelt het tijdens het melken een handeling’, somt de prijsbewuste vader Wout op. In die periode liep het celgetal op het bedrijf omhoog en troffen ondernemers maatregelen om dit snel onder controle te krijgen. Naast TeaterClean werd ook het gebruikelijke dipmiddel vervangen door 4XLA® *) ‘Vaak starten veehouders met 4XLA om de speenconditie te verbeteren en stappen ze daarna over op UDDERgold® *). Op dit bedrijf beviel 4XLA zo goed dat ze het zijn blijven gebruiken’, vertelt rundveespecialist Arjan Berg. ‘En, nu hebben we nog UDDERgold achter de hand mochten er toch problemen ontstaan’, vult Wout hem aan. Met een gemiddeld celgetal van 64.000 bij een productie van 11.000 kg melk met 4,30% vet en 3,40% eiwit lijkt dit echter niet aan de orde.
Dippen als extra controle
‘Dippen moet je niet aan het hulpje overlaten. Het is de laatste controle van het uier. Aan de terugslag van de dipbeker voel je of de spenen soepel zijn en of het uier goed is leeggemolken. Dat vind ik echt een toegevoegde waarde van dippen, dat moet je zelf doen. Je kunt de stagiaire beter laten voorbehandelen dan laten dippen’, is de mening van zowel vader als zoon. Hoewel de meeste melkprocedures alle koeien voorstralen adviseren, hebben Wout en Daniël daar hun eigen idee over. ‘We stralen alleen die koeien voor die we niet vertrouwen. Koeien die bijvoorbeeld altijd vooraan staan en dan als laatste in de melkstal komen. Voorstralen geeft weer extra infectiedruk’. Om die infectiedruk zo laag mogelijk te houden maken ze na iedere ronde de melkstellen schoon en worden de standen van de 2 x 8 70 graden melkstal zuiver gespoten.
Fotograaf: Wout de Bruin
Wondermiddel
‘We zijn erg alert op de voeding. Koeien mogen niet te dun op de mest zijn. Ze zijn dan extra gevoelig voor uierontsteking, vruchtbaarheidsproblemen en klauwproblemen. Koeien blijven dan niet schoon waardoor het risico op problemen ook weer toeneemt’, gaat Daniël verder. In de winterperiode komt dagelijks de loonwerker die een gemengd rantsoen van gras, mais, pulp, gerst, soja/maismeel voorrijdt. In de zomerperiode, als de koeien dag en nacht buiten lopen, nemen vader en zoon het voeren voor hun eigen rekening. Koeien die minder fit zijn worden behandeld met Nia-Drench. ‘Dat is echt een wondermiddel, daar kun je de dierenarts mee weghouden. Verse koeien die later als normaal in de melkstal komen krijgen het na het voeren toegediend en die knappen er echt van op’. Nia-Drench is een snelle energiebron voor koeien die problemen hebben met een te grote negatieve energiebalans. Het verkleint de kans op slepende melkziekte en stimuleert de stofwisseling. (Red.)
Celgetal belangrijk in stierkeuze
Standaard worden de koeien 7 weken voor de uitgerekende datum drooggezet waarbij droogzetters selectief worden ingezet. ‘Keuringskoeien met een laag celgetal, daar zijn we zuinig op’, vertellen de keuringsliefhebbers die tijdens de laatste fokveedag in Hoornaar verschillende prijzen, waaronder de beste bedrijfsgroep, mee naar huis namen. ‘In onze stierkeuze geven we niet toe op exterieur. Koeien moeten goed in elkaar zitten en tegen een stootje kunnen. Daarna zijn celgetal en dochtervruchtbaarheid belangrijke aandachtspunten waarop we onze stierkeuze maken’. Deze koers heeft ervoor gezorgd dat het bedrijf hoog scoort in de exterieurstatistieken. De 21 vaarzen die in 2017 zijn ingeschreven scoorden gemiddeld 85,6 AV en het bedrijfsgemiddelde staat 86,6 AV. Het Giessenburgse bedrijf scoort sowieso goed in de statistieken want de teller staat inmiddels op 25 Excellente koeien, 19 honderdtonners en 4 tientonners.
Bedrijfsgroep VOF de Bruin Fokveedag Hoornaar (Foto: eigendom familie de Bruin)
Laag celgetal, gezonde en weerbare koeien
Zoals op veel bedrijven, hebben Wout en Daniël afgelopen jaar het aantal GVE’s terug moeten brengen. De 33 afgevoerde koeien hebben bij collega’s in de omgeving een nieuw onderkomen gevonden. ‘Mede door het lage celgetal hebben we de dieren kunnen verkopen in plaats van te laten slachten. Uierontsteking komt op ons bedrijf nauwelijks voor’. Dat een laag celgetal gerelateerd is aan een gezonde en weerbare veestapel staat voor ondernemers buiten kijf. ‘Ik kom nog uit de tijd dat je je zorgen moest gaan maken zodra het celgetal onder de 80.000 kwam. Koeien met een laag celgetal zouden geen weerstand hebben, maar dat is absoluut niet waar’, stelt Wout. Wij kunnen alleen maar dezelfde conclusie trekken, het bewijs wordt hier dagelijks geleverd.
*) geregistreerd diergeneesmiddel. Raadpleeg de disclaimer van 4XLA en UDDERgold op onze website.
Bedrijfsgegevens
Wout en Daniël de Bruin te Giessenburg
- 110 melk- en kalfkoeien
- 60 stuks jongvee
- 20 schapen
Grondgebruik:
- 51 ha grasland
- 9 ha mais
- 5 ha natuurgebied
Rollend jaargemiddelde: 11.000 4,30% vet 3,40% eiwit
Gemiddeld celgetal 2017: 64.000
