Het vertrouwen van boeren en tuinders in hun onderneming in de land- en tuinbouw is in het eerste kwartaal van 2020 sterk gedaald. De Agrovertrouwensindex is met 13,6 punten gezakt naar -4. Voor het eerst sinds de metingen in 2013 begonnen, is de index onder het nulpunt gedaald.
Agro Vertrouwensindex
Vooral onder glastuinders, akkerbouwers, melkveehouders en vollegrondstelers daalde het vertrouwen. Het vertrouwen van varkens- en pluimveehouders bleef nagenoeg onveranderd. Dit blijkt uit de Agro Vertrouwensindex van LTO-Nederland, Flynth adviseurs en accountants, het ministerie van Landbouw Natuur en Voedselkwaliteit (LNV) en Wageningen Economic Research.
541 agrarische bedrijven
De enquête is verstuurd op 6 april en het panel kon tot 26 april zijn mening geven. Er hebben 541 bedrijven deelgenomen. In de enquête wordt niet gevraagd naar het motief van de gegeven antwoorden. Deze wordt beïnvloed door veel factoren. De impact van de coronacrisis, weersomstandigheden, landbouwbeleid en/of de eigen bedrijfssituatie zijn hier voorbeelden van.
Agrovertrouwen verder weggezakt
De daling van de Agro-Vertrouwensindex is te wijten aan zowel de mindere stemming op het bedrijf als een negatievere verwachting voor de komende 2 à 3 jaar. Het Agro Vertrouwen ligt momenteel ook sterk lager dan het langlopende gemiddelde van 14 punten.
Melkveehouders
Vooral bij glastuinders, en dan vooral hen met sierteelt, is de huidige situatie op het bedrijf (stemmingsindex) sterk negatiever beoordeeld dan in het vierde kwartaal van 2019 (-27 indexpunten). Ook was dat het geval in de vollegrondstuinbouw. De daling was fors maar echter wel minder groot dan in de glastuinbouw (-14 punten). De index in de akkerbouw en pluimveehouderij daalde met 5 indexpunten. Alleen in de varkenshouderij waren de meningen positiever dan bij de vorige meting. De stemming van melkveehouders daalde nauwelijks.
Verwachtingen middellange termijn
Voor de middellange termijn zijn vooral akkerbouwers en melkveehouders negatiever over de economische ontwikkeling van hun bedrijf dan een kwartaal eerder. De index daalde bij akkerbouwers met 23 punten tot ver onder het nulpunt (-26). Eenzelfde beweging maakte de index van de melkveehouders. Hier was de daling zelfs 27 punten. De index staat hier nu op -24. Glastuinders hadden ook minder vertrouwen in de middellange termijn. De index lag 15 punten lager dan een kwartaal eerder. Bijna eenzelfde daling van de index werd voor vollegrondstelers genoteerd. Varkenshouders waren al niet positief maar door een daling van ruim 5 indexpunten zakt hier de verwachting voor het eigen bedrijf verder onder het nulpunt. Onder het nulpunt hebben meer ondernemers de verwachting dat het slechter zal gaan met hun bedrijf dan dat er ondernemers zijn met een positieve verwachting. Alleen bij pluimveehouders zijn de optimisten nog net in de meerderheid (index staat op +1).
land- en tuinbouw
Ondernemers die terugkijken op de afgelopen 12 maanden zijn minder tevreden dan een kwartaal eerder. Alleen over de kosten zijn eigenaren van bedrijven in de land- en tuinbouw positiever. De index blijft daar echter nog wel negatief. Alle andere indicatoren zijn ten opzichte van het vierde kwartaal van 2019 gedaald. Vooral over de opbrengstprijs en de winst was men minder tevreden. Bij de andere indicatoren daalde de index slechts beperkt. De ‘overall’ land- en tuinbouw conjunctuurindex ‘terugkijkend’ daalde met 3,5 punt en is nog altijd negatief (-11,5 punten).
Dalende opbrengstprijzen
Vooruitkijkend naar de komende 12 maanden zijn boeren en tuinders sterk negatiever dan een kwartaal eerder. De index daalde met 27 punten. Vooral verwacht men dat de opbrengstprijzen zullen dalen (indexdaling van 52 punten), en de productie zal verminderen (indexdaling van 13 punten). Daardoor zal volgens ondernemers de omzet en winst sterk dalen (indexdaling van respectievelijk 48 en 35 punten). Wel heeft men de verwachting dat de kosten zullen dalen. De index steeg hier bijna 14 punten. De conjunctuurindex ‘vooruitkijkend’ staat in het eerste kwartaal van 2020 op -31 punten. Een kwartaal eerder was dit -4 punten.
Over de Agro Vertrouwensindex
Beleidsmakers en politici zijn geïnteresseerd in de stemming van ondernemers in de land- en tuinbouw. Om zo representatief mogelijke informatie te kunnen gebruiken voor de belangenbehartiging, ontwikkelden LTO Nederland, Flynth adviseurs en accountants en het ministerie van LNV in samenwerking met Wageningen Economic Research de Agro Vertrouwensindex. Dit is een combinatie van de stemmingsindex op dit moment en de verwachting voor over 2 à 3 jaar.
Deze enquête wordt sinds 2013 viermaal per jaar gehouden. De Topsector Agro&Food draagt financieel bij aan deze index. De volledige resultaten staan op www.agrimatie.nl/agrovertrouwensindex.
