Het Verenigd Koninkrijk (VK) verlaat op 31 december 2020 de Europese interne markt en de douane-unie. Nu de Britse regering geen verlenging wil van de overgangsperiode in de Brexit, lijkt dit vrijwel zeker.
Vrije handel
Op dit moment is er vrije handel tussen het VK en de Europese Unie (EU), maar per 1 januari 2021 moeten ondernemers dus uitgaan van douane-inspecties en importtarieven. Een slechte zaak, zo werd opgemerkt door verschillende deelnemers aan een webinar dat LTO Nederland op woensdag 17 juni organiseerde in samenwerking met Europese en Britse landbouworganisaties. “Farmers need to trade”, was daarom de titel van het webinar dat 150 deelnemers trok uit heel Europa.
Handelsbarrières
Het VK en de Europese Unie gaan het tempo van hun onderhandelingen de komende tijd opschroeven. De inzet van beide zijden is nog steeds ‘tarief-vrije en quota-vrije handel’. Maar daar is al jarenlang over onderhandeld en het is de allerhoogste tijd om nu meters te maken om een ongewenste handelsbarrières en ‘no-deal’ te voorkomen. Behalve met de EU werkt het VK ook aan handelsverdragen met de VS, Nieuw Zeeland, Australië en Japan. Maar de EU is verreweg de grootste handelspartner van het VK.
Groenten, vlees en zuivel
Harry Smit (Rabobank) presenteerde hoe een no-deal scenario er waarschijnlijk uit komt te zien. Voor bepaalde productgroepen, zoals verwerkte groenten, vlees en zuivel, kan dit de handel gaan belemmeren. Het VK kan importtarieven verlagen, maar moet dat voordeel dan ook aan andere landen bieden zoals de VS. Dat is conform de WTO. Zo zou EU-suiker kunnen worden vervangen door rietsuiker uit Brazilië. Voor sierteeltproducten en verse groenten blijft de handel, maar tegen meerkosten. Sarah Baker van de Britse landbouwkamers (AHDB) gaf aan dat het VK bijna de helft van haar voedsel importeert. Dat betekent straks hogere voedselprijzen voor Britse consumenten. Dat effect wordt nog versterkt omdat de huidige betalingsrechten (GLB) de komende zeven jaar worden afgebouwd.
Voedselverwerking
De Rabobank verwacht ook dat voedselverwerking, zoals voor pizza’s, zich deels naar het VK verplaatst. Deze worden duurder; pizza’s bevatten ingrediënten uit vele landen, die vanaf 1 januari worden blootgesteld aan handelsbarrières. Britse consumenten gaan waarschijnlijk hun consumptiepatronen aanpassen, niet in het minst nu de coronacrisis zorgt voor economische krimp.
Sarah Baker zei ook dat de Britse land- en tuinbouw afhankelijk is van buitenlandse arbeidskrachten. Als die minder makkelijk naar het VK kunnen komen, stelt dat veel Britse boeren straks voor grote problemen.
Voedselstandaarden
Plaatsvervangend Brits ambassadeur in de EU, Katrina Williams, verzekerde de deelnemers dat het VK de hoge voedselstandaarden wil beschermen. Het VK wil ook voorkomen dat een ongelijk speelveld ontstaat met de EU. Léon Faassen, LTO Nederland bestuurder met de portefeuille Internationaal, vestigde de aandacht op de eisen aan dier- en plantgezondheid. Ook al lukt het om importtarieven en quota te voorkomen, dan nog komen er straks inspecties aan de grens en mogelijke sanitaire eisen.
De voorzitter van de National Farmers’ Union Engeland/Wales sloot het webinar af met een oproep om de problemen snel op te lossen. De NFU vindt dat een no-deal een ramp zou zijn voor zowel het VK als de EU. Om de Britse boeren te beschermen, lobbyt de NFU voor behoud van hoge kwaliteitsstandaarden. Een petitie is al 1 miljoen keer ondertekend. Daarmee ligt een handelsdeal met een land als de VS, en toegang voor Amerikaanse vleesproducten niet meteen voor de hand.
Bron: LTO