Doorgaan met de huidige derogatienormen zet de bodemvruchtbaarheid onder druk. Wat veel veehouders al aanvoelden onderbouwt Countus nu met cijfers. Uit de analyse van ruim 400 KringloopWijzers blijkt dat de huidige gebruikersnormen onvoldoende zijn om te voorzien in de behoefte aan fosfaat. Dit geldt voor maar liefst driekwart van de melkveebedrijven! Tot deze conclusie komt Jaap Gielen, specialist melkveehouderijen bij Countus accountants & adviseurs.
Evenwichtsbemesting vraagt om een ruimere derogatie.
In onderstaande tabel zie je de verhouding tussen de bedrijfsspecifieke fosfaatgebruiksnorm en de maximale fosfaatgift met dierlijke mest binnen de derogatie. Iedere punt in de wolk is een bedrijf. De diagonale lijn staat voor evenwichtsbemesting. Dat wil zeggen dat de onttrekking gelijk is aan de gift. De variatie is groot, maar de puntenwolk maakt duidelijk dat op het overgrote deel van de bedrijven meer fosfaat werd geoogst dan bemest.
Jaap Gielen becijferde dat de verhouding tussen fosfaat en stikstof in de mest gemiddeld op 1 staat tot 2,9. De bedrijfsspecifieke fosfaatgebruiksnorm kwam in de KringloopWijzers zelfs uit op 85 kilo fosfaat per hectare. “Om voldoende fosfaat te kunnen bemesten zou per hectare 247 kilo (85 maal 2,9) stikstofruimte uit dierlijke mest nodig zijn.” Rekent Gielen voor. Hij wijst erop dat deze cijfers betrekking hebben op 2014 en 2015. “We zien dat de toenemende aandacht voor grasteelt zich in de praktijk vertaalt in hogere opbrengsten en dus meer fosfaatonttrekking. Daarnaast zal de fosfaat- stikstofverhouding in de mest stijgen als gevolg van een daling van het fosforgehalte in het voer. Zoals afgesproken in het fosfaatakkoord.”. Hij blijkt vooruit: “dit betekent dat het gat tussen aan-en afvoer van fosfaat alleen maar groter wordt en de bodemvruchtbaarheid verder onder druk komt te staan. Een ruimere derogatie zal nodig zijn om de grasproductie op peil te kunnen houden. Evenwichtsbemesting draagt ook bij aan het realiseren van de milieudoelstellingen, zoals de Europese nitraatrichtlijn.
Als door een tekort aan fosfaat en te weinige aanvoer van organische stof de grasproductie inzakt, wordt ook de stikstof niet meer optimaal benut. Werken met een te krappe derogatie heeft dan ook een averechts effect.”